جمع‌ آوری در بطری

پلاستیک چالش‌انگیزترین زباله‌ای است که بشر تولید می‌کند. زباله‌ای که عمری طولانی دارد و صدها سال زمان لازم است تا در طبیعت تجزیه‌ شود. کافی است نگاهی به سبد خرید هر روز خود کنید تا متوجه شوید که بسیاری از مایحتاج شما درِ بطری‌های پلاستیکی عرضه می‌شوند. گریزی از بطری‌های پلاستیکی نیست اما راه حل‌هایی برای خلاصی از این زباله وجود دارد که یکی از آنها جمع‌ آوری در بطری و بازیافت آن است.

بطری‌های پلاستیکی آب معدنی، شیر، روغن، آب‌میوه و بسیاری مواد خوراکی دیگر، نقش بسیار زیادی در تخریب محیط زیست ما دارد. در این میان، درِ بطری که ترکیب شیمیایی متفاوتی نسبت به خود بطری‌ها دارند، دیرتر تجزیه می‌شوند و مخرب‎تر هستند. جمع‌ آوری در بطری، فروش آنها و خرید ویلچر برای نیازمندان یکی از بهترین راهکارهای زیست‌محیطی و خیریه‌ای است که در چند سال گذشته فراگیر شده است.

جمع‌ آوری در بطری از کجا آغاز شد؟

جمع‌ آوری در بطری برای خرید ویلچر سال 1393 با کمپینی به اسم «هستمت» آغاز شد. سپیده جلالی کسی بود که این کمپین را ایجاد کرد. او در سفر به ترکیه، با موضوع جمع‌ آوری در بطری آشنا شد و نخستین بار آن را در تبریز به پا کرد. حاصل فعالیت نخست کمپین هستمت خرید 6 ویلچر برای معلولان بود.

رفته‌رفته این کمپین در سراسر ایران گسترش پیدا کرد. کمپین‌های مشابهی شکل گرفت و اکنون بسیاری از مردم با این کمپین‌ها آشنا هستند و یکی از کارهای روزمرۀ آنها توجه به جمع‌ آوری در بطری است.

چرا در بطری؟

مثل خیلی‌های دیگر شاید برای شما هم این سؤال پیش آید که چرا به جای آنکه کل یک بطری را برای بازیافت و خرید ویلچر جمع کنیم، فقط در آن را باید نگه داریم؟

به نظر می‌رسد درها کوچک هستند و برای آنکه مثلا یک کیلوگرم شوند باید زمان زیادی صرف و انبوهی درِ بطری جمع کرد. اما اتفاقاً یکی از دلایلی که چنین طرحی را ممکن می‌کند کوچک بود درِ بطری‌هاست، زیرا می‌توان آنها را به راحتی جمع کرد بدون آنکه مجبور بود فضای زیادی را اختصاص داد.

اما به جز اندازه، نکتۀ‌ مهم‌تری هم وجود دارد و آن مادۀ تشکیل‌دهندۀ این در بطری‌هاست. این درها جنس خالص و مرغوبی دارند و پس از بازیافت، از آنها در صنایع برای ساخت لوازم اداری و حتی تجاری استفاده می‌شود.

از سوی دیگر جنس بدن بطری‌ها، «پلی‌اتیلن‌تری‌فتالات» است، برچسبی هم که دور آنها قرار می‌گیرد بیشتر از جنس «پی‌وی‌سی» است. اما درِ بطری جنس متفاوتی دارد و «پی‌ای‌پلی‌اتیلن» است. هر یک از موادی که نام بردیم، دمای ذوب متفاوتی دارند، از آنجا که نمی‌توان در یک دستگاه بازیافت دو نقطۀ ذوب پیش‌بینی کرد، اگر آن‌ها را با هم در دستگاه ذوب بگذارند دستگاه به مشکل می‌خورد.

در واقع درهای پلاستیکی و بطری‌های پلاستیکی هر دو قابل بازیافت‌اند، اما به علت دمای ذوب متفاوت، نمی‌توان آن‌ها را با هم و یک‌جا بازیافت کرد. با توجه به صرف هزینه و وقت برای این کار، در مواردی مراکز مربوط از بازیافت‌کردن درها منصرف می‌شوند و عملاً در و برچسب بطری دور ریخته می‌شود.

همۀ این عوامل درهای بطری را به موادی خاص تبدیل می‌کند که از یک سو عموم و بازیافت‌کنندگان آنها را نمی‌خواهند و از طرف دیگر موادی خاص و متفاوت هستند و با جمع‌کردن آنها می‌توان مواد اولیۀ خوبی تهیه کرد.

تأثیر کمپین‌‌های جمع‌ آوری در بطری

جمع‌ آوری در بطری و بازیافت آن برای خرید ویلچر، کاری است با منافع چند جانبه و به همین دلیل از اهمیت بسیاری برخوردار است.

محافظت از طبیعت: کسی‎ نیست که دربارۀ منافع بازیافت پلاستیک برای محیط زیست نداند. پیش‌تر در همین نوشته نیز گفتیم که بازیافت درِ بطری برای اکوسیستم بسیار مفید است از یک سو با کاهش زباله و برگشت دوبارۀ پلاستیک  طبیعت دوباره پاک می‌شود و از سوی دیگر استفادۀ مجدد از مواد پلاستیکی مثل درِ بطری موجب خواهد شد که نیازی به برداشت مواد اولیه از طبیعت نباشد.

کمک به نیازمندان: سالمندان و بیماران بسیاری هستند که باید از ویلچر استفاده کنند اما توانایی خرید آن را ندارند. کمک خیریه‌هایی مثل مؤسسۀ خیریۀ نیکان ماموت که با فروش درِ بطری برای چنین افرادی ویلچر می‌خرد، در بهبود زندگی این افراد بسیار مؤثر است.

مسئولیت‌پذیری شهروندان: انجام کارهای خیر و فراگیرشدن آن می‌تواند حس مسئولیت‌پذیری را در افراد افزایش دهد. حتی جمع‌ آوری در بطری هم با اینکه کار ساده‌ای به نظر می‌رسد چنین ویژگی‌ای دارد و حس همدلی و مسئولیت را با خود به همراه می‌آورد.

ارائه خدمات درمانی و پزشکی به نیازمندان در خیریه نیکان ماموت. جهت کسب اطلاعات بیشتر با مشاوران ما در ارتباط باشید.

نیکان و جمع‌ آوری در بطری

مؤسسۀ خیریۀ نیکان ماموت از آنجا که کمک به خانواده‌ها را برنامۀ اصلی خود می‌داند، اهمیت بسیاری برای تهیۀ وسایل توان‌بخشی مانند ویلچر قائل است. همین موضوع باعث شد که این مؤسسه از ابتدای تأسیس، جمع‌ آوری در بطری را انجام دهد.

نیکان ماموت ابتدا این طرح را با کمک گروه «رفتگران طبیعت» آغاز کرد اما کم‌کم جمع‌ آوری در بطری را به شکل مستقل ادامه داد. در حال حاضر خیریۀ نیکان با توزیع قلک‌های درِ بطری بین حامیان و قراردادن استندهای بزرگ جمع‌ آوری در بطری در مؤسسات و کارخانه‌ها درِ بطری لازم برای خرید ویلچر را تهیه می‌‌کند.

از ابتدای سال 1401 در مؤسسۀ خیریۀ نیکان ماموت، 90 قلک کوچک درِ بطری ثبت شده است. 30 استند قلک بزرگ هم در مکان‎های عمومی مانند رستوران‌ها، غذاخوری شرکت‌ها، ورودی بعضی ساختمان‌های مسکونی، ادارۀ گاز، شرکت‌های تجاری، ورزشگاه‌ها و باشگاه‌ها، نمایشگاه شهر آفتاب، شرکت‌های وابسته به ماموت، هتل‌ها، بیمارستان نیکان غرب، فودکورت پالادیوم و… قرار داده شده است تا درِ بطری‌های بیشتری بتوان جمع‌آوری کرد.

مانند هر چیز دیگر قیمت درِ بطری هم در سال‌های گذشته افزایش پیدا کرده است، در اولین‎ سال‌ها خیریۀ نیکان، برای خرید یک ویلچر باید 500 کیلوگرم درِ بطری جمع‌آوری می‌کرد و می‌فروخت اما در حال حاضر با پولی که از فروش 172 کیلو در بطری به دست می‌آید، می‌توان برای یک نیازمند ویلچری معمولی خریداری کرد.

مؤسسۀ خیریۀ نیکان ماموت با کمک مردم همراه و حامی نیازمندان، از ابتدای امسال 1199کیلوگرم در بطری جمع‌آوری کرده است. این در بطری‌ها پس از شست‌وشو و تفکیک رنگ در کارخانۀ ماموت به شرکت‌های بازیافت و تولید مواد اولیۀ پلاستیکی به مبل 16میلیون تومان فروخته شده است تا برای 7 نیازمند ویلچر تهیه شود.

مراکز جمع آوری درب بطری

سراهای محله
– سرای محله ارم (منطقه 5)       فردوس غرب، بهار شمالی، جنب تره بار ارم، سرای محله ارم، تلفن: 02144157600
– سرای محله تهرانسر               تهرانسر شرقی، خیابان طالبی جنوبی، خیابان بنفشه شمالی، جنب تره بار بنفشه، سرای محله پاسداران تهرانسر، تلفن: 02144560800
– سرای محله زعفرانیه               خیابان آصف، بالاتر از میدان اعجازی، روبروی کوچه زنبق، داخل پارک ریحانه، تلفن: 02122439502
– سرای محله ساعی                 پارک ساعی، سرای محله ساعی، تلفن: 02186080215
– سرای محله گلستان                منطقه 22، شهرک گلستان، بلوار گلها، میدان اتریش، یاس 9، پلاک 46، سرای محله گلستان، تلفن: 02144751000
– سرای محله اراج                      اقدسیه، بلوار ارتش، خیابان لنگری، جنب بانک ملت، سرای محله اراج، تلفن: 02122806669
– سرای محله سنایی                 خیابان هفت تیر، خیابان قائم مقام فراهانی، میدان تومانیان، سرای محله سنایی، تلفن: 02188864116
– سرای محله پونک جنوبی          پونک، خیابان میرزابابایی، خیابان سردار جنگل، جنب میدان میوه تره بار، تلفن: 02144484254
– سرای محله کوهک                  میدان رسالت، خیابان سلمان طرقی، نبش پارک ولی عصر، سرای محله کوهک، تلفن: 02177273930
– سرای محله جمالزاده               بلوار کشاورز، نرسیده به بیمارستان امام خمینی، نبش چراغ قرمز، تلفن: 02166900023
– سرای محله سرو آزاد               سعادت آباد، بالاتر از میدان کتاب، خیابان ایثارگران شمالی، خیابان امامزاده داوود، پارک سمیه، ساختمان کوثر، طبقه دوم، تلفن: 02122116365
– سرای محله یوسف آباد             یوسف آباد، خیابان ابن سینا، کوچه 21/2، تلفن: 02188550884
– سرای محله ایرانشهر               کریمخان، خیابان ایرانشهر، پارک هنرمندان، سرای محله ایرانشهر، تلفن: 02188814431
– سرای محله بهاران                   شهران، بلوار کوهسار، میدان بهاران، نبش بهاران یکم، سرای محله بهاران، تلفن: 02144352260
– سرای محله وصال شیرازی         خیابان بزرگمهر، بین وصال شیرازی و فریمان، پلاک 62، سرای محله وصال شیرازی، تلفن: 02155511006
– سرای محله مجیدیه                  گلبرگ غربی، خیابان شانزده متری اول(همایی)، جنب شهر کتاب، سرای محله مجیدیه، تلفن: 02188403137
– سرای محله امیرآباد                   امیرآباد شمالی، خیابان پانزدهم، پلاک 46، سرای محله امیرآباد، تلفن: 02188631145

ایستگاه‌های مترو
– ایستگاه مترو میدان ولیعصر
– ایستگاه مترو تربیت مدرس          بزرگراه نواب جنوب به شمال، لاین کندرو، نبش خیابان جوانمرد، ساختمان دماوند9، اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران
– ایستگاه مترو میدان کتاب            شهرک قدس، بلوار فرحزادی، جنب میدان کتاب، ایستگاه میدان کتاب
– ایستگاه مترو میدان صنعت          شهرک غرب، ضلع شمالی غربی میدان صنعت
– ایستگاه مترو توحید                   بزرگراه شهید نواب صفوی، تقاطع خیابان آزادی
– ایستگاه مترو شهید نواب            بزرگراه شهید نواب صفوی، تقاطع خیابان آذربایجان، ایستگاه شهید نواب

کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان
– کانون پرورش فکری شماره 27      پیروزی، میدان شکوفه، میدان کلانتری، خیابان کرمان، کوچه طاهری، کانون پرورش فکری شماره 27
– کانون پرورش فکری شماره 23      خیابان خراسان، تقاطع خیابان خراسان و ری، داخل پارک کوثر، کانون پرورش فکری شماره 23
– کانون پرورش فکری شماره 26      ارتش شرقی، خیابان نیروی زمینی، شهرک شهید فلاحی، داخل جنگل شهید علیرضا خدادادی، کانون پرورش فکری شماره 26
– کانون پرورش فکری شماره 35      خانی اباد نو، بلوار میعاد، روبروی شهرداری، کانون پرورش فکری شماره 35
– کانون پرورش فکری شماره 21      خیابان شهید مدنی، نظام آباد شمالی، پارک فدک، کانون پرورش فکری شماره 21
– کانون پرورش فکری حجاب            خیابان حجاب، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

با همه این توضیحات، ممکن است سؤالات بی‌شماری ذهنتان را مشغول کرده باشد. سؤالاتی مانند اینکه سرنوشت در‌های جمع‌آوری شده چه می‌شود؟ ویلچرها چگونه به دست نیازمندان می‌رسد و غیره. برای پاسخ به سؤال‌هایتان می‌توانید اینستاگرام نیکان ماموت را دنبال کنید.