تاثیرات مخرب بحران هزینه های زندگی بر کودکان

امروزه مسائل مالی و مشکلات ناشی از آن به بخشی از زندگی افراد تبدیل شده است؛ مسئله‌ای که خواه‌ناخواه کودکان را نیز درگیر می‌کند. با وجود هزینه‌های سرسام‌آور زندگی، تاثیرات مخرب بحران هزینه های زندگی بر کودکان یا به زبان ساده‌تر مشکلات مالی و اثرات آن بر کودکان، مسئله‌ای است که نمی‌توان به‌سادگی از آن چشم‌‌پوشی کرد،

چرا که موضوع کودکان و بحران هزینه‌‌های زندگی نه‌تنها زمان حال کودک را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، بلکه ممکن است اثراتی منفی بر آیندۀ کودک نیز داشته باشد. در ادامه همراه ما باشید تا از تأثیر مشکلات مالی خانواده بر فرزندان و راه‌های جلوگیری از پیامدهای منفی آن بیشتر بدانیم.

کودکان و بحران هزینه‌های زندگی

وقتی پای مشکلات مالی میان است، به دلیل اینکه کودک قدرت تجزیه و تحلیل مسائل را ندارد، دچار تنش، اضطراب و استرس می‌شود. در واقع ما از این راه احساس ناامنی را به کودک منتقل می‌کنیم، چراکه کودک تأثیری در بهبود وضعیت اقتصادی ندارد و نمی‌تواند با صرفه‌جویی مشکلات مالی خانواده را حل کند و در این وضعیت فقط آسیب می‌بیند.

یکی دیگر از مشکلات مطرح‌کردن مسائل مالی با کودکان، تغییر نگاه کودکان به زندگی و توجه صرف به مسائل مالی آن است. در این مورد نگاه کودکان مالی می‌شود و در بزرگ‌سالی تنها به ثروت زیاد و جمع‌آوری پول فکر می‌کنند.

بازخورد منفی دیگر در مشکلات مالی و تاثیرات مخرب بحران هزینه های زندگی بر کودکان ایجاد ترس، اضطراب و عدم امنیت کودک است که در بزرگ‌سالی هم ادامه پیدا کند؛ در این حالت فرد همیشه یک احساس عدم امنیت برای از دست دادن شغل، سرمایه و غیره را دارد. در مشکلات مالی و اثرات آن بر کودکان محروم کردن کودکان از مادیات باعث ایجاد ناامنی در کودک می‌شود، بنابراین والدین باید در حد وسعشان به کودک اجازه دهند که از مواهب و امکانات مالی موجود، استفاده کند.

روانشناسان چه مسائلی را باعث تاثیر منفی برای کودکان دانسته اند؟

نظر روانشناسان دربارۀ آگاه‌کردن کودک از بحران‌ مالی خانواده متفاوت است، عده‌ای معتقدند دربارۀ مسائل مالی و بحران هزینه‌های زندگی بهتر است با زبان کودک و در حد فهم و درک او سخن گفت. در مقابل عده‌ای بر این باورند که دربارۀ این مسائل نباید با کودکان صحبت کرد، چراکه مشکلات مالی و تاثیرات مخرب بحران هزینه های زندگی بر کودکان، موجب اضطراب و تنش در آنان می‌شود.

بیان مشکلات مالی برای کودکان می‌تواند موجب سبُکی این بار بر دوش والدین شود؛ اما باید توجه داشت والدین با چه ادبیات و لحنی این مسئله را بیان می‌کنند. دربارۀ مشکلات مالی و اثرات آن بر کودکان، استفاده از عباراتی مانند: «میوه چقدر گران شده»، «مراقب لباس‌هات باش، دیگر نمی‌توانیم لباس به این گرانی برایت بخریم» نه‌تنها کمکی به والدین و کودکان در کنترل این وضعیت نمی‌‌کند، بلکه بار منفی زیادی را در ذهن کودکان ایجاد می‌کند. استرس، تنش، نگرانی، ناامیدی، حسرت وحسادت، از تأثیرات منفی مشکلات مالی بر کودکان است.

روانشناسان توصیه می‌کنند کودکان در جریان مشکلات مالی قرار بگیرند؛ اما تربیت و هوش مالی روش‌های خود را دارد. کودک باید با مفهوم پول، پس‌اندار، اقتصاد و روش درست استفاده از منابع مالی آشنا باشد، اما این به معنای آن نیست که تمام مسائل و بحران‌های مالی را به آ‌نها بگوییم و از کودکان توقع داشته باشیم که ما را درک کنند. کودکان درک درستی از مسائل مالی ندارند؛ این مسئله باعث می‌شود تا هنگام بحران مالی کودک فقط به این نکته فکر کند که اتفاق بدی در حال روی‌دادن است. در این موارد کودک دچار ترس و استرس می‌شود و در برخی مواقع نیز نمی‌‎تواند هیجان منفی خود را کنترل کند.

والدین چرا نباید درباره مسائل مالی در برابر کودکان بحث نکنند؟

والدین نباید مدام مشکلات مالی خود را برای کودک بازگو کنند، نه با چند بسته خوراکی کمتر، مشکلی حل می‌شود و نه کودک می‌تواند کمک چشمگیری به خانواده کند. کودک نباید درگیر موضوعاتی شود که نه‌تنها فهم و درکی از آن‌ها ندارد، بلکه دانستن این مسائل او را دچار نوعی تنش می‌کند. در این وضعیت به‌جای مطرح‌کردن مشکلات مالی و ایجاد محدودیت مالی برای کودکان، والدین باید سعی کنند مدیریت خرج‌کردن را به او یاد دهد.

این روش به کودک یاد می‌دهد که مبلغ و مقدار پول مهم نیست بلکه نحوۀ خرج‌کردن آن مهم است و هرکسی با توجه به توان مالی خودش بودجه‌ای را در اختیار فرزندش قرار می‌دهد. بهتر است به‌جای آنکه کودکان از فقر، بیکاری، گرانی و آینده بترسند به اهمیت و جایگاه پول در زندگی و مدیریت آن پی ببرند. یکی از نکات مهمی که شاید والدین به آن توجه کمتری دارند و در مشکلات مالی و اثرات آن بر کودکان، مؤثر است، نحوۀ خرج‌کردن پول و چگونگی مدیریت آن است.

آنچه کودکان می‌بینند و می‌شنوند بر نگرش‌ها و ارزش‌هایی که در آنها شکل‌ می‌گیرد، تأثیر می‌گذارد. به همین دلیل والدین باید نگرش‌های خود در مورد پول و روش‌هایی را که برای خرج‌کردن پول استفاده می‌کنند، ارزیابی کنند. به‌طور مثال والدینی که مرتب وضعیت مالی خود را با دیگران مقایسه می‌کنند، این‌کار فقط اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند و کودک را به سمت پرخاشگری، گوشه‌گیری، بی‌خوابی و بی‌اشتهایی و هزارویک عارضۀ ناخوشایند دیگر سوق می‌دهد.

این‌کار باعث می‌شود تا ذهن کودک شما به‌هم بریزد و بدون هیچ دلیلی، حس نفرت یا حسرت را نسبت به خانواده‌های دیگر تجربه کند و با این احساسات منفی هم بزرگ شود. گفتن جملاتی مانند پس‌اندازی نداریم، یا فقط اینقدر پول داریم، بدهکاریم و… فقط موجب افزایش اضطراب کودک شود.

کلام پایانی

مشکلات مالی و تاثیرات مخرب بحران هزینه های زندگی بر کودکان از مسائل مهم این روزها است. آنچه می‌تواند در این زمینه کمک‌کننده باشد، نوع رفتار والدین در این بحران است. انتخاب راه‌وروش درست نه‌تنها برای کودک بلکه برای والدین هم مؤثر است. کودکان در سنین پایین درکی از مسائل مالی ندارند، بنابراین برای آنکه بتوان از پس تاثیرات مخرب بحران هزینه های زندگی بر کودکان برآمد، باید دانست که کودکان روحیۀ بسیار حساسی دارند و گاهی اوقات برای آنکه والدین بتوانند بهتر فرزندان‌شان را درک کنند، نیاز است از منظر کودکان و متناسب با توانایی‌های کوچک آنها به دنیای اطراف خود نگاه کنند.

آموزش مسائل مالی در حدی که برای کودک قابل درک باشد کار درستی است و می‌تواند بر آیندۀ کودک تاثیر شگرفی داشته باشد، اما مطرح‌کردن مسائل و مشکلات مالی به شیوه‌ای نادرست فقط تاثیرات مخرب بحران هزینه های زندگی بر کودکان و آیندۀ آنها خواهد گذاشت.