روز جهانی اهدای کتاب
می‌گویند هدیه‌دادن دل‌ها را به هم نزدیک و آدم‌ها را مهربان می‌کند. حتی کوچک‌‌ترین هدیه‌ها می‌تواند دل‌خوری‌ها را از بین ببرد، کتاب اما هدیۀ دیگری است، زیرا به جز خوبی‌های سایر هدیه‌ها، می‌تواند بر ذهن و جان دریافت‌کننده‌اش اثر بگذارد و به او چیزهایی بیاموزد.
روز جهانی اهدای کتاب هر سال 14 فوریه جشن گرفته می‌شود، این روز دقیقاً برای هدیه‌دادن کتاب است و در این روز باید همین کار را هم انجام داد، به همین سادگی.
دوستداران کتاب این مناسبت را در سراسر جهان جشن می‌گیرند زیرا این روز زمانی برای در میان گذاشتن عشق به کتاب با افراد دیگر به ویژه کودکان است. تصادفی نیست که روز جهانی اهدای کتاب با روز ولنتاین هم‌زمان شده است؛ به هر حال روز عشق است و عاشقان بسیاری کتاب را از خرس عروسکی و شکلات بیشتر دوست دارند. روز جهانی اهدای کتاب درباره دو چیز است: عشق به کتاب و عشق به هم‌نوعان، دو موضوعی که نباید آنها را فراموش کرد.
تاریخچۀ روز جهانی اهدای کتاب
اِمی برادمور، فعال اجتماعی و بنیان‌گذار دو گروه «کتاب‌های دلپذیر کودکان» و «کتابدار بچۀ کنجکاو» در سال 2012 برای نخستین بار ایدۀ روز جهانی اهدای کتاب را مطرح کرد. او برای شروع این روز با همکار وبلاگ‌نویسش زوئی تافت، بنیان‌گذار برنامۀ Playing by The Book همکاری کرد.
در سال 2013، برادمور سازماندهی رویدادهای این روز را به اِما پری نویسندۀ کتاب‌های کودکان «من کتاب‌ها را دوست ندارم» و «این کتاب آلپاکا دارد» سپرد.
روز جهانی اهدای کتاب تاریخچه‌ای سرشار از رهبری نویسنده ای خلاق دارد. نشان افتتاحیه روز جهانی اهدای کتاب توسط کلارا وولیامی، تصویرگر محبوب کتاب‌های کودکان و نویسندۀ نُه کتاب از جمله «کارآگاه نقطه‌ای» و «خرسی با پنجه‌های چسبناک» طراحی شده است. اولین سربرگ و لوگوی روز جهانی اهدای هم کتاب توسط نویسنده و تصویرگر، ویویان شوارتز طراحی شد.
در واقع روز جهانی اهدای کتاب زمانی برای افزایش دسترسی افراد به کتاب است با این حال از آنجا که دست‌اندرکاران این حرکت در حوزۀ کتاب کودک کار می‌کنند تأکید آنها برای تشویق کودکان به کتابخوانی هم بیشتر است. فرقی ندارد کتاب‌ها نو باشند یا قبلا کسی بارها آنها را خوانده باشد، کودکان بسیاری هستند که به کتاب دسترسی ندارند و از هر طریقی باید کتاب در اختیار آنان قرار داد. حتی می‌توان با کمک خیریه‌ها در این زمینه کارهایی کرد و به نواحی دور از مرکز و فقیرنشین کتاب رساند.
در روز جهانی اهدای کتاب باید تلاش کرد تا عشق به مطالعه در همۀ افراد مخصوصاً کودکان بیشتر و بیشتر شود. به این ترتیب داوطلبان حضور در برنامه‌های روز جهانی کتاب تشویق می‌شوند تا رویدادهایشان را سازماندهی کنند یا به سادگی با دادن حتی یک کتاب به کودکی نیازمند، مؤثر باشند.
دانستن این نکته هم جالب است که روز جهانی اهدای کتاب در بیش از 44 کشور از جمله فرانسه، اوکراین، آفریقای جنوبی، ژاپن، نیجریه، ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و مالزی و سایر کشورها جشن گرفته می‌شود.
جدول زمانی کتاب
868 ق. قدیمی‌ترین کتاب چاپی جهان ساخته شد. «The Diamond Sutra»، قدیمی‌ترین کتاب چاپی شناخته‌شده جهان است. این یک کتاب مقدس بودایی است که «الماس سوترا» نام دارد. ﺳﻮﺗﺮﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻟﻐﻮﯼ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺭﯾﺴﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ. زیرا ﺧﻄﻮﻁ این کتاب شباهت بسیاری ﺑﺎ ﺭﯾﺴﻤﺎﻥﻫﺎی قدیمی دارد. این کتاب در غاری در چین پیدا شد غاری که شکل‌های عجیبی بر دیوار آن بود.
تاریخ‌شناسان گمان می‌کنند که «الماس سوترا» کتابی چینی باشد. مردی به نام «وونگ جی»، در ماه مه سال ۸۶۸ میلادی، به دستور والدینش این کتاب را بر کاغذی خاکستری نوشته است.
1439ماشین چاپ اختراع شد. یوهانس گوتنبرگ ماشین چاپ متحرک مکانیکی را اختراع و صنعت چاپ را دگرگون کرد. 2012 اولین روز جهانی اهدای کتاب. امی برادمور اولین روز جهانی اهدای کتاب را با کمک زوئی تافت سازماندهی می‌کند. در سال هم2013 اما پری مسئولیت برنامه‌های این روز را بر عهده می‌گیرد.
برنامه‌های خوب برای روز جهانی اهدای کتاب
کتابتان را جا بگذارید
دفعه بعد که در مطب دکتر هستید، می‌توانید «به طور تصادفی» کتاب مورد علاقه خود را بگذارید تا شخص دیگری آن را ن را پیدا کند و بردارد. می‌توانید در صفحۀ آن اول یادداشت خوبی بگذارید و از کسی که آن را پیدا می‌کند بخواهید پس از آنکه کتاب را خواند، جایی بگذارد که دیگران هم بتوانند آن را بردارند. این آغازی برای فرهنگ هدیه‌دادن کتاب است تا بتوانید در زندگی دیگران تغییر ایجاد کنید.
یک برنامۀ تبادل کتاب راه بیندازید
به جز هدیه‌دادن کتاب شما همچنین می‌توانید آنها را مبادله کنید. می‌توانید یک برنامه تبادل کتاب در جامعه محلی خود راه‌اندازی کنید تا همه از کتابخانۀ یکدیگر بهره ببرند. شما می‌توانید یک برنامه برای کودکان و برنامۀ دیگری برای بزرگ‌سالان داشته باشید. این راهی بی‌نظیر برای به اشتراک‌گذاشتن عشق در جامعه و افزایش عشق همه به مطالعه است.
به یک کتابخانۀ محلی کمک مالی کنید
بیایید صادق باشیم، کتابخانه‌های ما کمبود بودجه دارند. می‌توانید با اهدای کتاب‌هایی که کمتر آنها را استفاده می‌کنید، کتابخانۀ محلی خود یا هر سازمان غیرانتفاعی را که بر اشتراک‌گذاری کتاب‌ها با کسانی که نمی‌توانند به آنها دسترسی داشته باشند، پربار کنید. می‌توانید یک قدم فراتر بروید و کمک‌های نقدی به کتابخانه بدهید و به آنها برای خریدن کتاب‌هایی که نیاز دارند، کمک کنید.
مکان‌هایی برای اهدای کتاب‌های قدیمی
برنامه‌های کتاب زندان
بسیاری از زندان‌ها برنامۀ دریافت کتاب دارند و از کتاب‌های اهدایی استقبال می‌کنند. وجود یک کتابخانۀ گسترده در زندان می‌تواند بر زندگی بسیاری از زندانیان تأثیر بگذارد و موجب شود آنان به منابع لازم برای داشتن یک زندگی بهتر دسترسی داشته باشند.
کتابخانه‌های محلی
بسیاری از کتابخانه‌های محلی اهدای کتاب‌های دست دوم را می‌پذیرند، بنابراین نزدیک‌ترین کتاب را به خود بیابید و کتاب‌های اضافی کتابخانه‌تان را به آنها اهدا کنید.
سازمان‌های مردم‌نهاد با تمرکز بر کودکان
بسیاری از سازمان‌های غیردولتی و مردم‌نهاد به گسترش فرهنگ کتابخوانی دانش‌آموزان مدرسه‌های بدون کتابخانه بودجه کافی ندارند، کمک می‌کنند. همۀ افراد می‌توانند به یاری چنین نهادهایی بروند و کتاب‌های قدیمی خود را به آنها هدیه دهند.
بوک‌موچ
بوک‌موچ (Bookmooch) یک انجمن آنلاین بین‌المللی مبادلۀ کتاب است که در سال 2006 تأسیس شد. این انجمن از حدود 90 کشور جهان عضو دارد و به افراد امکان می‌دهد در ازای اهدای کتاب‌های محبوبشان، کتاب‌های دست دوم دیگری که نیاز دارند را دریافت کنند. عضویت در بوک‌موچ برای همه آزاد و رایگان است.
چرا روز جهانی اهدای کتاب مهم است؟
ما عاشق کتاب هستیم
خیلی‌ها کتاب‌دوستان را خورۀ کتاب می‌دانند، عیبی ندارد به هر حال کتاب‌ها عالی هستند. فقط خواندن چند جمله کافی است تا در دنیایی کاملاً جدید غوطه‌ور شوید. خواندن کتاب راه بسیار خوبی برای یادگیری و توسعۀ خود و حتی گسترش دایرۀ لغات است. چرا نیابد چنین چیزی را دوست داشت؟
به اشتراک گذاشتن کتاب‌ها نوعی عشق است
همه‌چیز روز جهانی اهدای کتاب دربارۀ به اشتراک‌گذاشتن عشق و مراقبت از افراد نیازمند است. حتی وقتی کتاب اهدا می‌کنید، می‌توانید یک یادداشت عمیق میان آن بگذارید تا لبخند بر لبان کسی که آن را دریافت می‌کند بنشانید. به اشتراک‌گذاری یک راه قدرتمند برای نشاندادن عشق و تقویت جوامع است.
روز جهانی اهدای کتاب دربارۀ رشد با همدیگر است
وقتی کتابی را در روز جهانی اهدای کتاب به اشتراک می‌گذارید، به شخص دیگری اجازه می‌دهید رشدی را که از خواندن کتاب به دست آورده‌اید، تجربه کند. جامعه‌ای از خوانندگان مشتاق را تصور کنید که کتاب‌ها را در میان خود پخش می‌کنند. در این جامعه همۀ افراد پیشرفت شخصی را تجربه می‌کنند و هیچ‌کس عقب نمی‌ماند.
کتاب‌های نیکان
خیریه‌ها در کنار فراهم‌کردن امکانات معیشتی برای نیازمندان به فعالیت‌های فرهنگی و توسعۀ کتابخوانی و آموزش هم اهمیت بسیاری می‌دهند. مؤسسۀ خیریۀ نیکان ماموت هم یکی از این خیریه‌هاست. در روز جهانی اهدای کتاب نگاهی به این فعالیت‌ها خالی از لطف نیست.
اهدای کتاب و به اشتراک‌گذاشتن کتاب‌های دست دوم یکی از کارهایی است که در نیکان برای توسعۀ کتابخوانی و کمک به غنی‌شدن کتابخانه‌های مناطق محروم انجام می‌شود. حامیان بسیاری هستند که کتاب‌های کتابخانۀ خود را به نیکان هدیه می‌دهند تا مؤسسه آنها را به دست افراد نیازمند برساند. حتی بعضی از آنها با نیت قبلی کتاب‌هایشان را به نیکان می‌سپارند تا راهی منطقه‌ای خاص شود.
بخش جذاب‌تر ماجرا آنجاست که نیکان فقط به همین‌جا بسنده نکرده است و یکی از خیریه‌هایی است که کتاب‌های اختصاصی خودش را منتشر کرده است. کتاب‌هایی که هم می‌توان آنها را هدیه داد و هم با خریدشان یه مددجویان مؤسسه کمک کرد زیرا وجه حاصل از فروش این کتاب‌ها صرف امور خیریه می‌شوند.
ترانه‌های کودکانه نیکان
«ترانه‌های کودکانه نیکان» عنوان مجموعه شعری از لیلا خلیلی‌خو است که حوریه پوزشی تصویرگری آن را به عهده داشته است.
این کتاب مجموعه‌ای چهار ترانه است که در هرکدام از آنها محصولات و طرح‌های خیریۀ نیکان با بیانی شیرین و مناسب کودکان به شعر درآمده است. طرح‌هایی که در اینستاگرام مؤسسه بهتر می‌توان از آنها باخبر شد. اکوبریک، کیسۀ هسته گیلاس، درب بطری و باتری عنوان این ترانه‌ها هستند همراه با تصویرهایی رنگارنگ کودکان را ضمن آشنایی با طرح‌های مؤسسه به کار خیر تشویق می‌کنند.
هدیه‌دادن این کتاب در روز جهانی اهدای کتاب یک تیر و چند نشان است زیرا «ترانه‌های کودکانه نیکان» می‌تواند روحیۀ کار خیر، اهمیت به محیط زیست و البته علاقه به کتاب‌خواندن را هم‌زمان در کودکان پدید آورد. «ترانه‌های کودکانه نیکان» را از اینجا می‌توانید خریداری کنید.
ردپای نیکان
کتاب دیگر مؤسسۀ خیریۀ نیکان ماموت «ردپای نیکان» نام دارد. این کتاب مجموعۀ هشت داستان واقعی نیکان به قلم لیلا خلیلی‌خو نویسندۀ نیکان است. ماجراهایی که در مؤسسه اتفاق افتاده‌اند و خواندن آنها می‌تواند تصویری روشن از همۀ فراز و فرودهای یک خیریه به ما نشان دهد.
بی‌خداحافظی، پدرخوانده، دست‌فروش، صبح روز اول، مهمان‌خانه، نبات، فراموشی و بهشت آنجاست، هشت داستانی هستند که این کتاب 144 صفحه‌ای را تشکیل داده‌‌اند. «ردپای نیکان» کتابی جالب با داستان‌هایی امیدبخش است که می‌تواند هدیه‌ای خوب برای کتاب‌خوانان باشد و مبالغ حاصل از فروش آن به مددجویان نیکان کمک کند. کتاب «ردپای نیکان» را از نیکان ماموت می‌توانید خریداری کنید.
نظرات
نظر شما در مورد این مطلب چیست؟