روز جهانی صلح و کار خیر

در جهانی که هیچ روزگاری از آن بدون جنگ نبوده و نیست، هر ‌سال ۲۱ سپتامبر به عنوان روز جهانی صلح جشن گرفته می‌شود. این روز در روابط میان کشورها تا آنجا اهمیت دارد که گاه به احترام آن هنگام جنگ آتش‌بس موقتی در مناطق جنگی برقرار می‌کنند. باید دانست که صلح فقط نبود جنگ نیست و حتی روز جهانی صلح و کار خیر نیز با هم ارتباط دارند.

البته ایجاد شرایط صلح هم شرایطی دارد، فقط وقتی همۀ افراد بتوانند آزاد و بدون مشکلات اقتصادی و معیشتی زندگی کنند، صلح هم برقرار خواهد شد. خیریه‌ها همواره برای بهتر شدن زندگی افراد تلاش می‌کنند و حتی بخش مهمی از کمک‌های انسان‌دوستانۀ ارسالی به مناطق جنگی، حاصل تلاش گروه‌های خَیِر در اقصی نقاط جهان است و همین موضوع است که روز جهانی صلح و کار خیر را به یکدیگر پیوند می‌زند.

ظهور و بروز صلح جهانی، مبتنی بر حُسن نیت، مدارا و احترام به حقوق و منافع متقابل دولت‌ها و ملت‌ها در چهارچوب منشور ملل متحد، قوانین و الزامات حقوقی و بین‌المللی و حقوق بشری است. در این میان اجماع نظر دولت‌ها و کشورها برای  نهادینه‌کردنِ صلح جهانی و پرهیز از انحصار طلبی‌ها و افراطی‌گری نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است.

در ادامه می‌خوانید:

• تاریخچۀ روز جهانی صلح
• مراسم روز جهانی صلح
• مفهوم صلح در دوران معاصر
• صلح چیست؟
• کم‌رنگ شدن روزافزون صلح جهانی
• روز جهانی صلح و کار خیر

تاریخچۀ روز جهانی صلح

مجمع سازمان ملل این روز را در سال 1981 برای پرهیز از جنگ و خشونت در سراسر جهان انتخاب کرد. انگیزۀ  سازمان ملل از نام‌گذاری این روز، ترویج صلح در میان ملت‌های مختلف جهان بود.

در اعلامیۀ این مجمع آمده است: «این روز باید رسماً به این عنوان نامیده و جشن گرفته شود. از این روز باید برای مراقبت از ایدۀ صلح و تقویت آن درون کشورها و میان اقوام مختلف بهره گرفت».

سازمان ملل تمام سازمان‌های دولتی و غیردولتی و عامۀ مردم را در این روز به صلح و آرامش دعوت می‌کند به همین دلیل، نام دیگر روز جهانی صلح، روز آتش‌بس جهانی است.

مراسم روز جهانی صلح

برای افتتاح روز جهانی صلح، «زنگ صلح» در مقر سازمان ملل (در شهر نیویورک) به‌صدا در‌می‌آید. این زنگ از سکه‌های اهدایی کودکان از تمام قاره‌ها به جز آفریقا ساخته شده و هدیه‌ای از سوی انجمن سازمان ملل ژاپن برای یادآوری «هزینۀ انسانی جنگ» است. در کنار این زنگ نوشته‌اند؛ «زنده باد صلح مطلق جهانی».

مجمع عمومی ملی متحد این روز را با ترویج آرمان‌های صلح در میان ملت‌ها و مردم با رعایت دوری از خشونت و آتش بس 24 ساعته گرامی می‌دارد. شعار امسال یعنی سال 2022 این است: «به نژادپرستی پایان دهید. صلح را بسازید.»

مفهوم صلح در دوران معاصر

در ادبیات قدیم پارسی صُلح هم‌معنای لغت آشتی و به معنای مقابل حرب و جنگ آمده است، در دوران معاصر مفهوم صلح گسترش یافته و با تفکرهای شرق آسیایی و بعدها تفکرات مسیحی که صلح درونی را معرفی کرده‌اند آمیخته شده‌است در این مفهوم صلح شرایطی آرام، بی‌دغدغه و خالی از تشویش، کشمکش و ستیز است. صلح یک آرمان جهانی تلقی می‌شود، صلح یک مفهوم مطلق نیست و می‌تواند بسته به دیدگاه دینی و فرهنگی تعریف متفاوتی داشته باشد به همین ترتیب از جنبه‌های مختلفی مانند جنگ، خلع سلاح و کنترل تسلیحات نظامی می‌توان صلح را مطالعه کرد.

صلح چیست؟

صلح نبود جنگ نیست بلکه فضیلتی است که از نیروی جان مایه می‌گیرد و همان‌طور که آزادی به معنای زندانی نبودن نیست صلح هم به معنای نبود جنگ نیست. همچنین نباید مفهوم صلح را با آتش‌بس اشتباه گرفت. آتش‌بس به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن طرفین درگیر در یک مناقشه به صورت یک طرفه یا دو طرفه تحت شرایط خاص از جنگیدن دست می‌کشند. صلح به معنای پایان دادن به مناقشه و قطع جنگ است.

رسیدن به صلح در یک جنگ به طور کلی به دو روش میسر است. جنگیدن و وادار کردن طرف مغلوب به پذیرش صلح خود یکی از راه‌های رسیدن به صلح است که به صلح رومی معروف است. در این وضعیت طرف پیروز و یا مجموعه‌ای از قدرت‌های بی‌طرف شرایطی را به عنوان شرایط صلح تنظیم می‌کنند که معمولاً به نفع سمت پیروز است. راه دیگر رسیدن به صلح با کمک مذاکرات سیاسی و یا فعالان صلح است. آرمان جهانی صلح دوستان حفظ صلح در سطح جهان است ولی در واقعیت همیشه جنگ‌ها و مناقشات وجود داشته‌اند و به وجود می‌آیند و آنچه صلح دوستان دنیا به دنبالش هستند ترک مناقشات و برقراری صلح در این مناقشات است.

کم‌رنگ شدن روزافزون صلح جهانی

در روزگاری، صحبت از صلح جهانی است که خشونت و جنگ، ترور و تروریسم، فقر و مهاجرت، بی‌خانمانی و آوارگی مردم بسیاری را از زندگی روزمره دور کرده است.

خودکامگی بسیاری از دولت‌ها و حکومت‌ها، نقض مکرر و مستمر حقوق بشر و نهادینه شدنِ آن در بسیاری از مناطق جهان، شورش‌ها و اختلافات مذهبی و قومی براین شرایط دامن می‎‏زند و تحریم‌های بین‌المللی دارویی، بهداشتی و غذائی علیه بسیاری از کشوره که برخلاف منشور ملل متحد و میثاق‌های بین‌المللی و تعهدات بین‌المللی دولت‌ها هستند شرایط مردم عادی را روز به روز بدتر می‌کند.

واقع‌بینانه اگر بنگریم خواهیم دانست که صلح و عدالت جهانی هر روز کم‎رنگ‌تر می‌شود. اخطارها و هشدارهای سازمان‌های بین‌المللی، حقوق بشری و حقوق‌دانان و کارشناسان بین‌المللی در این زمینه بیانگر فاصلۀ بسیار میان وضعیت موجود جهان و وضعیتِ مطلوب و عدالت‌خواه و صلح جوی جهانی است.

این موضوع زنگ خطری بر این وضعیت و لزوم برون رفتن از بحران‌ها و نابهنجاری‌های سیاسی و حقوقی داخلی و بین‌المللی کشورها و تلاش نهادینه و فراگیر برای حرکت در مسیر صلح و عدالت پایدار و جهانی است، آن‌گونه که زیبندۀ این روز به‌عنوان روز جهانی صلح باشد.

روز جهانی صلح و کار خیر

در شرایطی که جهان هر روز از صلح فاصله می‎گیرد، باید بدانیم که صلح فقط نبود جنگ نیست، راه‌هایی برای بهبود شرایط مردمان وجود دارد. روز جهانی صلح و کار خیر با یکدیگر پیوندی عمیق دارند زیرا کمک کردن به مردم و ایجاد شرایط بهتر برای زندگی آنان می‌تواند بحران‌ها را کاهش دهد و جهان را به شرایط صلح نزدیک کند.

از این منظر است که آنچه خیریه‌ها انجام می‌دهند از اهمیت بسیاری برخوردار است. افزایش زمینۀ اشتغال و تحصیل، کمک‌های غذایی، ایجاد شرایط درمان و بسیاری کارهای دیگر که خیریه‌هایی مانند مؤسسۀ خیریۀ نیکان ماموت آنها را برنامه اصلی خود می‌دانند، موجب خواهد شد که دست کم مردم محروم و نیازمند جامعه طعمی از شادی را بچشند و بتوانند خود در ایجاد صلح شریک باشند.

برای آنکه از دیدگاه نیکان دربارۀ روز جهانی صلح و کار خیر بیشتر بدانید، می‌توانید صفحۀ اینستاگرام مؤسسه را دنبال کنید.