بازیافت باتری‌های استفاده‌ شده

بیشتر باتری‌ها یک‌بارمصرف هستند و به همین دلیل عمر کوتاهی دارند، ممکن است ندانید اما آنها از جمله خطرناک‌ترین زباله‌ها هستند و به همین دلیل نمی‌توان آنها را همراه با سایر زباله‌ها راهی سطل زباله کرد. باوجود خطرناک‌بودن، باتری‌ها منابع باارزشی از مواد اولیه هستند، می‌توان با بازیافت باتری‌های استفاده‌ شده، دوباره آنها را به زنجیرۀ تولید بازگرداند.

بازیافت باتری‌های استفاده‌ شده در کشورهای مختلف به روش‌های مختلف انجام می‌شود تا از هدر رفتن این منابع و آلودگی محیط زیست جلوگیری شود. در حال حاضر حدود ۹۰درصد باتری‌های اسید سرب بازیافت می‌شوند. شرکت‌های احیاکننده، باتری‌های فرسوده را برای پردازش مجدد و تولید محصولات جدید جمع‌آوری می‌کنند و به صنایع مختلف می‌فرستند.

بیشتر بدانید: همه آنچه که باید درباره تامین مایحتاج زندگی افراد نیازمند بدانید.

خطرات جدی باتری ها

به جز خودروها و مصارف صنعتی، در زندگی روزمره باتری‌ها معمولاً در وسایل کوچک مثل ساعت‌های مچی و دیواری، رادیوها، اسباب‌بازی‌ها و لوازم الکترونیک مانند گوشی‌های تلفن همراه، ساعت‌های هوشمند، تبلت‌ها، دوربین‌های عکاسی و لپ‌تاپ‌ها استفاده می‌شوند.

فراگیرشدن استفاده از چنین لوازمی، مصرف باتری را نیز در جهان افزایش داده است. هر سال مصرف‌کنندگان این دستگاه‌ها میلیاردها باتری را استفاده و تبدیل به زباله می‌کنند درحالی که همۀ آنها داری مواد سمی یا خورنده هستند. باتری هایی که دور انداخته می‌شوند، در خاک بسیار پایدارند و به ریشۀ گیاهان آسیب می‌زنند.

ترکیب دقیق و تعداد مواد شیمیایی داخل باتری با توجه به نوع باتری متفاوت است، اما این فهرست اغلب اوقات شامل کادمیوم، سرب، جیوه، نیکل، لیتیوم و الکترولیت است. وقتی باتری‌ها به سطل آشغال خانگی انداخته می‌شوند، به محل‌های دفن زباله فرستاده می‌شوند. با خوردگی لایۀ باتری، مواد شیمیایی به خاک می‌ریزد، به منابع آب راه می‌یابند و سرانجام آنها به اقیانوس می‌رسند.

تولیدکنندگان باتری همواره تلاش‌ می‌کنند، محصولاتی تولید کنند که قابلیت بازیافت بیشتر و مواد سمی کمتری داشته باشند. با این حال بازیافت باتری‌های استفاده‌ شده می‌تواند زیان‌های زیست‌محیطی استفاده از باتری‌ها را کاهش می‌دهد.

آیا تا کنون از موسسۀ خیریۀ ما برای همدردی با دوستان و آشنایانتان، بنر تسلیت یا استند تسلیت سفارش داده‌اید؟

حدود۹۰% جیوه‌ و ۵۰٪ کادمیوم موجود در زباله‌های خشک شهری مربوط به باتری‌های قلمی دور ریخته شده است. طبق گفته آژانس ثبت مواد سمی و بیماری‌ها؛ کادمیوم و نیکل از عوامل شناخته شدۀ سرطان‌زای انسان هستند. جیوه نیز مخصوصاً به شکل بخار بسیار سمی است به همین دلیل دولت‌ها استفاده از آن در باتری را از سال ۱۹۹۶ ممنوع کرده‌اند. لیتیوم موجود در باتری‌های گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها و ماشین‌های برقی نیز ممکن است به آلودگی آب لوله‌کشی منجر شود. لیتیوم می‌تواند باعث آتش‌سوزی در محل دفن زباله شود و سال‌ها در زیر زمین بسوزد.

همچنین سازمان ملل متحد از بحران آلودگی سرب در جهان خبر داده است. براساس آنجه این سازمان اعلام کرده است ۸۰۰ میلیون کودک در معرض خطر مسمومیت ناشی از این نوع آلودگی آب و هوایی قرار دارند و یکی از منابع مهم تولید سرب، سم باتری‌ها است. از سوی دیگر سرب با نقایص مادرزادی و آسیب‌های عصبی و رشدی مرتبط است.

چگونگی بازیافت باتری‌های استفاده‌ شده

بازیافت باتری‌های استفاده‌شده مراحل مختلفی دارد. در مراکز بازیافت باتری قلمی، ابتدا بازدهی باتری مطابق با معیارهای مشخص شده تجزیه و تحلیل می‌شود. پس از آن، دو مسیر وجود دارد: یا به باتری اصطلاحاً «عمر دوم» داده می‌شود یا آن را بازیافت می‌کنند.

عمر دوم یا در حقیقت شارژ مجدد باتری‌ها در ایستگاه‌های شارژ سریع انجام می‌شود. آنها مانند پاوربانک کار می‌کنند که بیشتر مردم با استفاده از آنها برای شارژ تلفن‌های همراه آشنا هستند.

راه دوم، بازیافت باتری‌های استفاده‌ شده است، به دلیل آنکه باتری‌ها انواع مختلفی دارند بازیافت هریک از آنها ممکن است با دیگری تفاوت داشته باشد.

آیا می‌دانستید با خرید یک کتاب شعر کوچک شما به نیکان می‌پیوندید.

باتری سرب-اسیدی

در خط تولید بازیافت باتری‌های سرب اسیدی، سرب، پلاستیک (عموماً پلی‌پروپیلن) و اسید موجود در این باتری‌ها جداسازی می‌شود. سرب جداشده از باتری‌ها در عملیات حرارتی برای تولید باتری‌های جدید آماده می‌شود. پلاستیک‌‌ها نیز پس از شست‌وشو در فرایندی به گرانول کهنه تبدیل و به کارخانه‌های تولید پلاستیک فرستاده می‌شوند. اسیدهای آنها نیز پس از خالص‌سازی به چرخۀ مصرف باز می‌‌گردد.

باتری‌های نیکل-کادمیم

این باتری‌ها در لوازم الکترونیک بی‌‌سیم، ابزارهای آزمایشگاهی–پزشکی و سامانه‌های هشداردهنده استفاده می‌شوند. البته به دلیل خطر کادمیم برای سلامت انسان‌ها تولید آنها کاهش یافته است. باتری نیکل-کادمیوم با شیوۀ فلزکاری حرارتی بازیافت می‏‌شود. کادمیم استخراج شده به دلیل خلوص %۹۹.۹ دوباره در ساخت باتری‌‌ها استفاده می‌شود و آهن و نیکل نیز در ساخت فولاد به کار می‌روند.

باید یادآوری کنیم افرادی نیازمندی هستند که نیاز به دارو ودرمان دارند، شما عزیزان کمک های خود را به صورت کمک فوری به نیازمندان ارسال کنید.

باتری‌های نیکل- فلزی

این نوع باتری عمل طولانی‌تری نسبت به باتری‌های نیکل-کادمیم دارند و برای محیط‌زیست خطر زیادی ندارند در نتیجه می‌‌توانند به عنوان جایگزین باتری‌های NiCd استفاده شوند. این باتری‌ها با روش‌های مکانیکی بازیافت می‌‌شوند. به این ترتیب که پلاستیک، هیدروژن و نیکل از یکدیگر جدا می‌شود. نیکل پس از بازیافت در ساخت فولاد ضد زنگ استفاده می‌شود.

باتری‌های یون-لیتیوم

این باتری‌ها نسبت به انواع دیگر توانایی ذخیرۀ انرژی بیشتری دارند و در دوربین‌‌ها، لپ‌‌تاپ‌ها و موبایل‌ استفاده می‌شوند. بازیافت این باتری‌ها به روش تجزیۀ حرارتی یا پیرولیز انجام می‌شود و طی این فرایند مقادیری کبالت، آهن و مس به دست می‌آید. این مواد در صنایع ذوب آهن، کارخانه‌های‌ سیمان و راه‌سازی کاربرد دارند.

بازیافت باتری‌های قلمی برای کمک به نیازمندان

با آنچه گفته شد اکنون می‌دانیم که بازیافت باتری‌های استفاده‌ شده به دلیل ارزشمند بودن آنها و داشتن مواد گران‌قیمت بسیار مهم است. در خانۀ هریک از ما هر روز از باتری‌های مختلفی استفاده و دورانداخته می‌شود. حال چه اتفاقی می‌افتد اگر ما همۀ این باتری‌های بی‌استفاده را جمع کنیم، به شرکت‌های بازیافت بفروشیم و پول حاصل از آن را برای کمک به بیماران نیازمند اختصاص دهیم؟

این همان کاری است که خیریه نیکان ماموت از یک سال قبل انجام آن را آغاز کرده است. برای این موسسه خیریه که خود را حامی خانواده‌ها می‌داند کمک به حفظ محیط زیست نیز بسیار ارزشمند است. به همین دلیل این ایدۀ جالب در مؤسسه اجرا شد تا کمک به بیماران و حمایت از محیط زیست با بازیافت باتری‌های استفاده‌ شده امکان‌پذیر شود.

در ماه‌های پایانی سال 1400 بود که نیکان ماموت مجموعه‌ای از مخازن جمع‌آوری باتری‌های مصرف‌شده تهیه کرد و آنها را در اختیار مراکز کوچک و بزرگ تجاری و خانواده‌ها قرار داد تا باتری‌های خود را جمع کنند.

مؤسسه نیکان ماموت سال‌هاست با جمع‌آوری در بطری و فروش آنها برای نیازمندان ویلچر تهیه می‌کند. پس از مطالعه و بررسی بسیار این مؤسسه ایدۀ جدیدی را دنبال کرد. این خیریه با جمع‌آوری باتری‌های استفاده‌شده و فروش آنها به یک شرکت بازیافت، برای مددجویان تحت پوشش که به پروتز نیاز داشته باشند، پروتز تهیه ‌می‌کند تا آسایش را به زندگی آنان بازگرداند.

نحوه اجرای طرح بازیافت باتری‌های استفاده‌ شده

برای اجرای بهتر این طرح، مخازن باتری بزرگی طراحی شده است که در مراکز خرید مانند هایپراستار، هایپرمی، شعبه‌های فروشگاه رفاه، مرکز خرید پایتخت، مرکز خرید پالادیوم، بعضی بیمارستان‌ها، مدارس و… نصب شده‌اند. هرکسی که به بازیافت باتری‌های استفاده‌ شده علاقه داشته باشد، می‌تواند باتری‌های خود را در این مخزن‌ها بریزد.

همچنین قلک‌های کوچکی نیز طراحی شده که برای قرارگرفتن در مغازه‌های کوچک، سوپرمارکت‌ها، خانه‌ها‌ و …. مناسب هستند. در استندها و قلک‌های باتری نیکان، همه نوع باتری کوچک و حتی باتری موبایل می‌تواند ریخت و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد.

در 5 ماه نخست سال 1401 تعداد 80 استند بزرگ باتری در مراکز عمومی نصب و 230 قلک کوچک باتری به خانه‌ها و مغازه‌ها سپرده شده است. در این مدت حدود 280 کیلو باتری نیز جمع‌آوری شده است که برای خرید پروتز پزشکی به فروش می‌رسد.

مراکز جمع آوری و دارای استند باتری

سراهای محله
– سرای محله ارم (منطقه 5)       فردوس غرب، بهار شمالی، جنب تره بار ارم، سرای محله ارم، تلفن: 02144157600
– سرای محله تهرانسر               تهرانسر شرقی، خیابان طالبی جنوبی، خیابان بنفشه شمالی، جنب تره بار بنفشه، سرای محله پاسداران تهرانسر، تلفن: 02144560800
– سرای محله زعفرانیه               خیابان آصف، بالاتر از میدان اعجازی، روبروی کوچه زنبق، داخل پارک ریحانه، تلفن: 02122439502
– سرای محله ساعی                 پارک ساعی، سرای محله ساعی، تلفن: 02186080215
– سرای محله گلستان                منطقه 22، شهرک گلستان، بلوار گلها، میدان اتریش، یاس 9، پلاک 46، سرای محله گلستان، تلفن: 02144751000
– سرای محله اراج                      اقدسیه، بلوار ارتش، خیابان لنگری، جنب بانک ملت، سرای محله اراج، تلفن: 02122806669
– سرای محله سنایی                 خیابان هفت تیر، خیابان قائم مقام فراهانی، میدان تومانیان، سرای محله سنایی، تلفن: 02188864116
– سرای محله پونک جنوبی          پونک، خیابان میرزابابایی، خیابان سردار جنگل، جنب میدان میوه تره بار، تلفن: 02144484254
– سرای محله کوهک                  میدان رسالت، خیابان سلمان طرقی، نبش پارک ولی عصر، سرای محله کوهک، تلفن: 02177273930
– سرای محله جمالزاده               بلوار کشاورز، نرسیده به بیمارستان امام خمینی، نبش چراغ قرمز، تلفن: 02166900023
– سرای محله سرو آزاد               سعادت آباد، بالاتر از میدان کتاب، خیابان ایثارگران شمالی، خیابان امامزاده داوود، پارک سمیه، ساختمان کوثر، طبقه دوم، تلفن: 02122116365
– سرای محله یوسف آباد             یوسف آباد، خیابان ابن سینا، کوچه 21/2، تلفن: 02188550884
– سرای محله ایرانشهر               کریمخان، خیابان ایرانشهر، پارک هنرمندان، سرای محله ایرانشهر، تلفن: 02188814431
– سرای محله بهاران                   شهران، بلوار کوهسار، میدان بهاران، نبش بهاران یکم، سرای محله بهاران، تلفن: 02144352260
– سرای محله وصال شیرازی         خیابان بزرگمهر، بین وصال شیرازی و فریمان، پلاک 62، سرای محله وصال شیرازی، تلفن: 02155511006
– سرای محله مجیدیه                  گلبرگ غربی، خیابان شانزده متری اول(همایی)، جنب شهر کتاب، سرای محله مجیدیه، تلفن: 02188403137
– سرای محله امیرآباد                   امیرآباد شمالی، خیابان پانزدهم، پلاک 46، سرای محله امیرآباد، تلفن: 02188631145

ایستگاه‌های مترو
– ایستگاه مترو میدان ولیعصر
– ایستگاه مترو تربیت مدرس          بزرگراه نواب جنوب به شمال، لاین کندرو، نبش خیابان جوانمرد، ساختمان دماوند9، اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران
– ایستگاه مترو میدان کتاب            شهرک قدس، بلوار فرحزادی، جنب میدان کتاب، ایستگاه میدان کتاب
– ایستگاه مترو میدان صنعت          شهرک غرب، ضلع شمالی غربی میدان صنعت
– ایستگاه مترو توحید                   بزرگراه شهید نواب صفوی، تقاطع خیابان آزادی
– ایستگاه مترو شهید نواب            بزرگراه شهید نواب صفوی، تقاطع خیابان آذربایجان، ایستگاه شهید نواب

کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان
– کانون پرورش فکری شماره 27      پیروزی، میدان شکوفه، میدان کلانتری، خیابان کرمان، کوچه طاهری، کانون پرورش فکری شماره 27
– کانون پرورش فکری شماره 23      خیابان خراسان، تقاطع خیابان خراسان و ری، داخل پارک کوثر، کانون پرورش فکری شماره 23
– کانون پرورش فکری شماره 26      ارتش شرقی، خیابان نیروی زمینی، شهرک شهید فلاحی، داخل جنگل شهید علیرضا خدادادی، کانون پرورش فکری شماره 26
– کانون پرورش فکری شماره 35      خانی اباد نو، بلوار میعاد، روبروی شهرداری، کانون پرورش فکری شماره 35
– کانون پرورش فکری شماره 21      خیابان شهید مدنی، نظام آباد شمالی، پارک فدک، کانون پرورش فکری شماره 21
– کانون پرورش فکری حجاب            خیابان حجاب، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

برای اطلاع از فعالیت‌های جالب نیکان ماموت در زمینۀ محیط زیست، بازیافت باتری‌های استفاده‌ شده و کمک به بیماران می‌توانید صفحۀ اینستاگرام و فیس‌بوک مؤسسه را دنبال کنید. همچنین با مراجعه به صفحه فرم دریافت باتری می‌توانید قلک باتری سفارش دهید و در تهیۀ پروتز برای بیماران نیازمند همراه نیکان باشید.