کمپین درختکاری نیکان؛ «این بار نوبت زمین»

اهمیت محیط زیست و به‌ویژه درختان بر کسی پوشیده نیست، همه می‌دانند خاکی که انسان روی آن زندگی می‌کند و هوایی که هر روز به ریه‌هایش می‌فرستد، به درختان وابسته است. هنگام وقوع بحران‌هایی همچون سیل، ارزش وجود درختان بیشتر احساس می‌شود زیرا پوشش گیاهی مناسب یکی از عوامل پیشگیرانه در بروز خسارت‌های ناشی از سیل است.

تلاش برای کاشت درخت و افزایش پوشش گیاهی یکی از کارهایی است که هر انسانی می‌تواند برای حفظ محیط زیست خود انجام دهد، روزهای زیادی در سال وجود دارد که افراد به مناسبت‌های مختلف درختی به زمین اضافه می‌کنند، کمپین درختکاری نیکان به همین دلیل برگزار می‌شود، رویدادی که با کاشت درخت در سه استان کرمانشاه، خوزستان و اصفهان کمک می‌کند تابا کاشت درختان زمین و آسمان این استان‌ها روزگار بهتری را تجربه کند. کمپین درختکاری نیکان فرصتی برای آشتی با درختان و محیط زیست است و نقش مسئولانه انسان‌ها در برابر افزایش پوشش گیاهی را یادآوری می‌کند.

اهمیت درختان برای محیط زیست

درخت عنصر زنده‌ای است که ۳۳نوع فایده برای اکوسیستم دارد و از ارزشمندترین موجودات زنده جهان محسوب می‌شود؛ در حقیقت اگر درخت نبود نوع بشر در تولید اکسیژن، ترسیب کربن(روند ذخیره کربن موجود در هوا در خاک و گیاهان)، حفاظت از تنوع زیستی، حفاظت از خاک و انباشت سفره‌های آب زیرزمینی با مشکلات جدی روبه‌رو می‌شد.

هر درخت قادر است سالانه به طور میانگین ۲کیلوگرم اکسیژن تولید کند. میزان اکسیژن آزاد شده به وسیله درختان پهن‌برگ در هر هکتار بین  ۲۵۰۰ تا  ۳۰۰۰ کیلوگرم است که می‌تواند نیاز  ۱۰ انسان را تأمین کند. از سوی دیگر یک درخت در یک سال با تبخیر و تعرق، ۲۵۰ تا ۴۰۰ لیتر آب را به صورت بخار از خود متصاعد می‌کند و از خشکی محیط می‌کاهند.

درختان هوا را تمیز می‌کنند

درختان با جذب آلودگی‌های ناشی از گازهای نیتروژن، آمونیاک، دی اکسید گوگرد و اوزون و به‌دام‌انداختن آنها روی برگ‌هایشان نقش پررنگی در کاهش آلودگی‌ها دارند. قدرت جذب دی اکسید کربن هر هکتار درخت بالغ در طول یک سال برابر با زمانی است که فردی با ماشین شخصی خود 42 هزار کیلومتر رانندگی کند. هر سال ۱۰۰ درخت بالغ  1.2 تن دی اکسید کربن را از هوا می‌گیرند.

با خرید درخت افرا (کرمانشاه) فرصت هدیه‌ دادن درختی جدید به زمین را از دست ندهید.

درختان اکسیژن تولید می‌کنند

یکی از مهم‌ترین تأثیرات درختان بر جهان، تولید اکسیژن است. برگ‌های درختان دی‌اکسید‌کربنی که در بازدم حیوانات و انسان و وجود دارد یا از سوزاندن چوب و سوخت‌های فسیلی حاصل می‌شود را جذب می‌کند و از ترکیب آن با هیدروژن قند و اکسیژن تولید می‌سازد. درخت قند را به عنوان غذا خود مصرف می‌کند و اکسیژن ایجادشده هم طی فرآیندی در جو آزاد می‌شود. یک هکتار از درختان بالغ قادر به تأمین اکسیژن مورد نیاز برای 18 نفر در طول یک سال است.

خنکی هوای مناطق شهری

درختان در تعیین دمای محیط پیرامونی خود نقش دارد به طوری که هوای یک منطقه درختکاری شده می‌تواند تا  ۱۱ درجۀ سانتیگراد خنک‌تر از منطقه بدون ‌درخت هم‌جوار آن باشد. کمپین درختکاری نیکان با کاشت درخت در سه استان کرمانشاه، خوستان و اصفهان، به بهبود هوای این مناطق به‌ویژه کاهش دما کمک خواهد کرد. 

درختکاری در ایران

درختکاری در ایران پشتوانه‌ای تاریخی دارد، هرچند با وجود مشکلات زیست‌محیطی متعدد جا دارد که امروزه به آن بیشتر توجه شود تا سرزمینمان را از گسترش بیابان‌ها نجات دهیم. درختکاری، راهکار مناسبی برای مبارزه با آلودگی‌های زیست‌محیطی است و ایجاد جنگل‌های مصنوعی و فضای سبز در اطراف شهرهای بزرگ را می‌توان به تأسیس کارخانه‌های تولید اکسیژن تشبیه کرد.

با این وجود سرانۀ فضای سبز در کشور بسیار پایین است. جنگل‌ها و درخت‌زارهای طبیعی نیز به نگهداری و درختکاری دوباره نیاز دارند زیرا کم‌کم در حال از بین رفتن هستند. سیلاب‌هایی که در جنوب و شمال کشور اتفاق می‌افتد با تخریب سرزمین و از بین بردن استحکام خاک، پوشش گیاهی، درختان و گیاهان مرتعی و بیابانی را در معرض خطر بیشتر قرار می‌دهند. در چنین شرایطی، جز بازگشت به طبیعت و کاشت نهال و گیاهان مقاوم چاره‌ای نیست.

براساس گزارش سازمان ملل متحد بیابان‌زایی ۳۰ برابر سریع‌تر از گذشته در حال افزایش است و به‌طورمیانگین بین ۱۲ تا ۱۴ میلیون هکتار در هر سال به مساحت بیابان‌ها افزوده می‌شود و این روند در هر روز برای بشر سه میلیارد دلار هزینه دارد. براساس آمارهاس منتشرشده تا سال ۲۰۴۵ ممکن است حدود ۱۳۵ میلیون نفر به علت بیابان‌زایی آواره شوند.

ایران با مساحتی نزدیک به ۱۶۴ میلیون هکتار باوجود برخورداری از تنوع اقلیمی، در کمربند خشک جهان قرار دارد. حدود ۶۱ درصد از مساحت کشور اقلیم خشک و فراخشک دارد و ۳.۰۸ درصد مناطق بیابانی جهان را در خود جای داده است.

بررسی‌های یک دهۀ اخیر نشان می‌دهد ۲.۵ میلیون هکتار از اراضی دارای پوشش گیاهی کشور در این مدت به بیابان‌ تبدیل شده است. یکی از مصادیق این پدیده ۱۶۴ هزار هکتار از اراضی حاشیه دریاچه ارومیه است، همچنین ۳۵۰ هزار هکتار در خوزستان، ۳۰۰ هزار هکتار در جازموریان و طی سال‌های اخیر اراضی جنوب شرق قزوین هم به این فهرست اضافه شده است.

پدیدۀ بیابان‌زایی در ایران رو به گسترش است؛ به‌طوری‌که خشک‌شدن جنگل‌های بلوط در غرب کشور و جنگل‌های شمشاد در شمال، پدیده فرسایش بادی و ریزگردها از نواحی جنوب‌شرق کشور تا مناطق جنوب و جنوب غرب و مناطق داخلی، شورشدن خاک و بحران منابع آب (سطحی، زیرزمینی و آلودگی رودخانه‌ها) نشانه‌هایی از تشدید پدیدۀ خطرناک بیابان‌زایی در کشورمان است.

در این میان نه تنها درختکاری و برگزاری رویدادهایی مانند کمپین درختکاری نیکان راهکاری در برابر هجوم بیابان است، بلکه اگر افراد بخشی از رفتارهایشان را منطبق با حفظ و توسعه درختان و محیط‌زیست یا کمک به نگه‌داری و تأمین زیرساخت‌های لازم برای احیای درختان یک منطقه کنند، از نتایج داشتن فضای سبز مطلوب، تنفس در هوای با کیفیت و کاهش آمار بیماری‌ها و مشکلات روحی و جسمی بهره‌مند می‌شوند.

با خرید درخت بادام اسکوپاریا در کاری خیر سهیم شده و به مددجویان نیکان کمک نمایید.

نیکان و محیط زیست

مؤسسۀ خیریۀ نیکان ماموت بیش از هرچیز بر حمایت از خانواده‌های نیازمند متمرکز کرده است، با این حال در کنار فعالیت‌های خود برنامه‌های زیست‌محیطی را نیز پیگیری می‌کند زیرا عقیده دارد که برای یک زندگی بهتر باید زمینی سبز و آباد وجود داشته باشد. دربارۀ فعالیت‌های محیط زیستی نیکان ماموت مانند جمع‌آوری وفروش در بطری برای خرید ویلچر و جمع‌آوری باطری برای خردی پروتز مورد نیاز معلولان نیازمند در اینستاگرام مؤسسه می‌توانید بیشتر بخوانید.

در این مسیر نیکان با ایجاد پیوند میان فعالیت‌های محیط زیستی و خیریه‌ای تلاش کرده است همزمان در چند زمینه مؤثر باشد. کمپین درختکاری نیکان با همین رویکرد ایجاد شده است. به این ترتیب در خیریۀ نیکان بستری فراهم شده است که خیران بتوانند صاحب و سازندۀ جنگل خودشان باشند، جنگلی که همراه آنان رشد ‌کند و به همۀ جهان عشق و زیبایی هدیه ‌کند.

کمپین درختکاری نیکان؛ نوبت زمین

کمپین درختکاری نیکان که «این بار نوبت زمین» نام دارد، از 1 تا 15 دی در استان‌های کرمانشاه، خوزستان و اصفهان برگزار و حدود 5 هکتار از گونه‌های مختلف درخت کاشته می‌شود. هدف این پروژه که سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری در برگزاری آن به نیکان کمک می‌کند، حفاظت از محیط زیست، کاهش آلایندگی‌های ناشی از سوخت‌های ماشینی، جلوگیری از پدیدۀ ریزگردها برای مدیریت بحران، کمک به بازسازی جنگل‌های سوخته و آسیب‌دیده و جلوگیری از ریزش بهمن است، مشکلاتی که به شکلی جدی هر روز زندگی انسان‌ها، جانداران و گونه‌های گیاهی را تهدید و حتی می‌توانند موجب مهاجرت ساکنان به شهرهای دیگر شوند.

کمپین درختکاری نیکان تلاش می‌کند به افزایش پوشش گیاهی در دو استان یادشده کمک کند و در عین حال با فروش هر نهال برای انجام کارهای خیر خود درآمد کسب کند. همچنین سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری به نیکان تضمین داده است که تا 2 سال نهال‌های کاشته شده را آبیاری و مراقبت کند تا آنها به رشد کافی برسند و بتوانند به عنوان درخت‌های جنگلی با کمک باران و آب‌های زیرزمینی زنده بمانند. با این حال اگر این درختان در این زمان مشخص به ثمر نرسند یا آسیبی به آنها وارد شود، این سازمان موظف است آنها را یک بار دیگر و به صورت رایگان بکارد.

اهداف کمپین درختکاری نیکان

کمپین «نوبت زمین» همزمان چند هدف ارزشمند را دنبال می‌کند که مهم‌ترین آنها حفاظت و ارتقای محیط‌زیست شهرهای اصفهان، خوزستان و کرمانشاه است. درختکاری می‌تواند به تغییر مثبت اقلیم شهرها منجر شود و زیست‌بوم انسان‌ها و حیات وحش یک اقلیم را بهبود دهد.

از سوی دیگر هر چه پوشش گیاهی یک منطقه متراکم‌تر باشد، سطح رطوبت افزایش می‌یابد و از دمای هوا کاسته می‌شود. چنین پیامدی می‌تواند وضعیت هوای شهرها را مساعد کند، به‌ویژه در استان‌هایی مانند خوزستان، کرمانشاه و اصفهان که با پدیدۀ ریزگرد مواجه هستند، افزایش درختان سازگار با منطقه از خطرات چنین پدیده‌ای می‌کاهد. هدف دیگر این کمپین جلوگیری از طوفان‌های شن و تخریب و فرونشست زمین است، پدیده‌هایی که در سه استان یادشده وجود دارند و مشکلات بسیاری پدید آورده‌اند.

چه درختانی در کمپین درختکاری نیکان می‌توان انتخاب کرد؟

نهال درختانی که در کمپین درختکاری نیکان «نوبت زمین» کاشته می‌شوند با توجه به اقلیم هر منطقه انتخاب شده‌ است تا در نهایت پوشش گیاهی مناسب با طبیعت استان‌های خوزستان، کرمانشاه و اصفهان پدید آید. در کمپین «نوبت زمین» در استان خوزستان درخت‌های اکالیپتوس، کُنار، ابریشم و کهور، در استان کرمانشاه گونه‌های سرو نقره‌ای، بادام تلخ، افرا، زبان‌گنجشک، اقاقیا، عرعر، ارغوان، ارژن و توت و در استان اصفهان نهال بادام اسکوپاریا کاشته می‌شود.

این درختان نه‌تنها در اقلیم سه استان یادشده به خوبی رشد می‌کنند بلکه با محیط و جغرافیای آنها نیز سازگار هستند و می‌توانند در گذر زمان پوشش گیاهی مناسبی را پدید آورند. 

چگونه می‌توان در کمپین درختکاری نیکان شرکت کرد؟

کمپین درختکاری نیکان با همکاری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور برگزار می‌شود. در این کمپین همۀ شهروندان می‌توانند هر تعداد درخت که بخواهند از سایت نیکان به نشانی خریداری کنند و به عزیزان و دوستانشان هدیه کنند. حتی این امکان وجود دارد که چند نفر با همدیگر یک درخت بخرند و آن را به یک نفر هدیه دهند. نیکان برای این درختان و به نام دریافت‌کنندۀ درخت سند الکترونیکی ارائه می‎‌کند تا این یادگاری ارزشمند، به بهترین شکل در خاطر کسی که آن را هدیه می‌گیرد، ثبت شود.

با پایان کمپین «نوبت زمین» مبالغ حاصل از فروش درخت‌های این رویداد در اختیار سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور که مجری این طرح است، قرار خواهد گرفت. همچنین این سازمان مسئولیت تهیۀ نهال‌های لازم برای این کمپین و کاشت آنها را برعهده دارد.

پویش «نوبت زمین» خیریۀ نیکان ماموت، به مدت زمان یادشده محدود نیست و نیکان برای اجرای این طرح در استان‌های دیگر و کاشت تعداد بیشتری درخت، محدودیتی ندارد. مؤسسۀ خیریه نیکان در نظر دارد در صورت استقبال شایان توجه از این پویش محیط زیستی، در فازهای بعدی آن را در همۀ استان‌‎های ایران اجرا کند و سرسبزی را برای سراسر کشور به ارمغان آورد.

پس از کمپین درختکاری نیکان

پس از مدتی از گذشت کمپین و استقبال بسیاری افراد از این رویداد محیط زیستی، نیکان موفق شد با کمک حامیان خود، بوستان جنگلی را در استان کرمانشاه ایجاد کند.

گزارش کامل ویدئویی کاشت درخت در استان کرمانشاه رو اینجا ببینید

سخن پایانی کمپین درختکاری نیکان

کاشتن درخت زمان و مکان نمی‌شناسد، هر چه درختان بیشتری روی زمین وجود داشته باشد زندگی رنگ‌وبوی بهتری به خود می‌گیرد، چه بهتر که با شرکت در طرح‌هایی مانند کمپین درخت نیکان کاشتن درخت را به انجام کاری نیکو پیوند بزنیم و بر زندگی دیگران هم تأثیر بگذاریم.

شما دربارۀ کمپین درختکاری نیکان چه فکر می‌کنید؟ دوست دارید در کمپین درختکاری نیکان شرکت کنید و کار خیری هم انجام دهید؟ از طریق باکس پایین مقاله می‌توانید نظراتتان درخصوص کمپین درختکاری نیکان را با ما در میان بگذارید.