روز جهانی هپاتیت
هر 30 ثانیه یک انسان در اثر هپاتیت جانش را از دست میدهد؛ با اینکه سالهاست واکسیناسیون بیماری هپاتیت انجام میشود، این موضوع که هنوز افرادی بر اثر این بیماری جان خود را از دست میدهند، عجیب به نظر میرسد.
به دلیل فراگیری این بیماری است که سازمان بهداشت جهانی 28 جولای هر سال را روز جهانی هپاتیت نامیده است. این سازمان امیدوار است که با انتخاب چنین روزی توجه جهانیان را به این بیماری جلب و راهی برای کاهش آن پیدا کند.
هپاتیت پنج نوع دارد که با حروف لاتین نامگذاری شدهاند؛ : A، B، C، D و E. در این روز همۀ مردم تشویق میشوند که برای پیشگیری و آزمایش این بیماریها اقدام کنند تا به این ترتیب انسانهای بیشتری از هپاتیت و مرگ بر اثر آن دور بمانند.
در ادامه میخوانید:
- 28 جولای چه روزی است؟
- شعار سال 2024 ؛ هپاتیت منتظر نمیماند
- هپاتیت چیست؟
- علائم هپاتیت
- هپاتیت در دوران بارداری
- هپاتیت در کودکان
- در روز جهانی هپاتیت چه میتوان کرد؟
- چرا روز جهانی هپاتیت مهم است؟
28 جولای چه روزی است؟
همانطور که پیش از این گفته شد، سازمان بهداشت جهانی 28 جولای را به عنوان روز جهانی هپاتیت انتخاب کرده است. جالب است که سازمان بهداشت جهانی وقتی در سال 2008 چنین روزی را پایه میگذاشت، 19 ماه میرا برای آن انتخاب کرده بود، با این حال در سال 2010 به این نتیجه رسید که 28 جولای که سالروز تولد باروخ ساموئل بلومبرگ برای این روز مناسبتر است. بلومبرگ پزشکی آمریکایی بود که در دهۀ شصت میلادی هپاتیت B را کشف کرد و برای تحقیق دربارۀ ویورس و واکسن برندۀ جایزه نوبل شد.
به این ترتیب 28 جولای نهفقط زمانی برای توجه به پیشگیری و درمان هپاتیت است؛ بلکه یادبود دانشمندی است که با یافتۀ خود به درمان این بیماری کمک بسیار کرد.
شعار سال 2024 ؛ هپاتیت منتظر نمیماند
سازمان بهداشت جهانی WHO برای روز جهانی هپاتیت سال 2024، شعار «هپاتیت منتظر نمیماند» را انتخاب کرده است. این شعار بر نیاز فوری به تلاشهای سریع در تشخیص، درمان و پیشگیری تأکید دارد.
هپاتیت ویروسی شامل پنج سویۀ اصلی A، B، C،D و E است. از میان این سویهها هپاتیت C و B سالانه موجب از بین رفتن 1.1 میلیون انسان و ابتلای 3 میلیون نفر میشوند. هر سال حدود 9میلیون و 400هزار نفر مبتلا به هپاتیت C تحت درمان قرار میگیرند.
از میان مبتلایان به هپاتیت B فقط بیماری 10درصد مبتلایان تشخیص داده میشود و 22درصد این مبتلایان امکان درمان دارند. دیگر آنکه فقط 42 درصد کودکان در سراسر جهان در زمان تولد به واکسن هپاتیت B دسترسی دارند.
همۀ این نکات نشان میدهد که هپاتیت بیش از آنکه ما تصور کنیم میتواند آسیبرسان باشد و برای مقابله با آن باید عجله کرد، بههرحال هپاتیت منتظر نمیماند و مبتلایان در سراسر جهان هرروز بیشتر میشوند.
هپاتیت چیست؟
هپاتیت نوعی بیماری التهابی کبد است که معمولاً بر اثر یک عفونت ویروسی پدید میآید. ویروسهای Hepatitis که باعث بروز التهاب در کبد میشوند در پنچ گروه A ،B ،C ،D و E طبقهبندی میشوند. این بیماری بسته به اینکه به کدامیک از این گروهها تعلق داشته باشد تأثیرات متفاوتی بر بدن انسان دارد.
هپاتیت A
این گونه از هپاتیت از آلودگی با ویروس هپاتیت A نشأت میگیرد و عفونتی حاد و کوتاهمدت است.
هپاتیت B
در مقایسه با هپاتیت هپاتیت شایعتر مزمن و طولانی است. بر اساس آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) بیش از ۲۵۷ میلیون نفر در سرتاسر جهان به این ویروس مبتلا هستند. هپاتیت B ممکن است به شکل هاد یا مزمن بروز پیدا کند و 6 ماه یا بیشتر در بدن میتواند و اشکال مزمن آن میتواند سبلولهی کبد را نابود کند.
هپاتیت B، با کمک نمونهبرداری از کبد یا با کمک دستگاه فیبرواسکن، تشخیص داده میشود. این دستگاه، میزان التهاب و درگیری سلولهای کبد را نشان میدهد. برای درمان هپاتیت B در کنار درمان دارویی، رژیم غذایی حاوی سبزیجات و فاقد قند و چربی نیز توصیه میشود.
هپاتیت C
هپاتیت C را با نامHCV نیز میشناسند. این نوع از هپاتیت یکی از انواع شایع بیماری هپاتیت است. در این بیماری، وجود ویروس هپاتیت C در بدن، با واکنش سیستم ایمنی بدن، باعث ایجاد التهاب در کبد میشود.
مشکل هپاتیت C این است که بهصورت خاموش در داخل کبد میماند و بهتدریج باعث مرگ سلولهای کبدی میشود. علاوه بر ازبینبردن سلولهای کبدی، ویروس هپاتیت C باعث ایجاد زخم در کبد نیز میشود. این زخمها را اصطلاحاً سیروز مینامند. بیمار بعد از این مرحله دچار بیماری سیروز کبدی میشود. بهاینترتیب، سلولهای کبد بهآرامی از بین رفته و فرد به مرور زمان مبتلا به سرطان کبد میشود.
هپاتیت D
این نوع عفونت، حالتی نادر است که شیوع بسیار کمی دارد و همزمان با هپاتیتB بروز میکند. بنابراین زمانی در فرد دیده میشود که حتماً به Hepatitis B نیز مبتلا باشد. حدود ۵ درصد از افراد مبتلا به هپاتیت B به هپاتیت D نیز دچار هستند.
هپاتیت E
این بیماری یک بیماری قابل انتقال از راه آب است و در اثر قرار گرفتن در معرض این ویروس ایجاد میشود. این ویروس عمدتاً در مناطقی دیده میشود که بهداشت فردی و اجتماعی ضعیف است و احتمال آلودگی آب آشامیدنی به مدفوع انسانی وجود دارد. هپاتیت E یک عفونت حاد است که میتواند برای زنان باردار مخاطرهآمیز باشد.
علائم هپاتیت
معمولاً افرادی که به نوع مزمن هپاتیت B و C مبتلا هستند تا زمان آسیب به کبد علائمی بروز نمیدهند. اما در هپاتیت حاد مدت کوتاهی پس از ابتلا به ویروس علائم بالینی مختلفی مانند خستگی مفرط، علائم شبیه آنفولانزا، ادرار تیره، تغییر رنگ مدفوع، درد شکم، کم شدن اشتها، کاهش وزن محسوس و زرد شدن پوست و چشمها ظاهر میشود.
هپاتیت در دوران بارداری
هپاتیت بیماری است که میتواند برای زنان باردار و جنین آنان خطرناک. در روز جهانی هپاتیت باید به این نکته بیش از گذشته توجه کرد، زیرا دور نگه داشتن زنان باردار از این ویروس می تواند موجب تولد کودکانی سالم شود.
به همین دلیل است که تمام زنان باردار باید آزمایش هپاتیت B را بهعنوان بخشی از مراقبتهای دوران بارداری انجام دهند. هپاتیت B میتواند بهراحتی از مادر باردار به نوزادش در بدو تولد منتقل میشود.
زنان باردار بهتر است پیش از بارداری برای اطمینان از سلامت کبد خود آزمایشات چکاپ کبد را انجام دهند. با تشخیص زودهنگام بیماری و مصرف بهموقع داروهای ضدویروسی هم بیماری سریعتر درمان میشود و هم اینکه از انتقال ویروس به نوزاد جلوگیری میشود. این گروه از زنان باید قبل از مصرف هرگونه داروی بدون نسخه، مکمل یا مولتیویتامینها با پزشک مشورت کنند، زیرا بعضی از داروها بهطور بالقوه به کبد آسیب میزنند
هپاتیت در کودکان
هپاتیتA عمدتاً یک بیماری منتقله از طریق غذا است و معمولاً از طریق آب و غذای آلوده سرایت میکند. این راه شایعترین علت بروز هپاتیت در کودکان است اما خوشبختانه احتمال آسیب به کبد معمولاً خفیف است و در عرض ۶ ماه عفونت بهطور کامل برطرف میشود.
بعضی از داروها ممکن است برای کبد سمی باشند و در صورت مصرف بیشازحد یا در دوزهای زیاد باعث ایجاد التهاب ناشی از دارو (هپاتیت) شوند. از این نوع داروها میتوان به استامینوفن و حتی مکملهای ویتامین A اشاره کرد. این موضوع بهویژه برای کودکان حساستر است. ازاینرو، هرگونه مصرف دارو برای کودکان بایستی با تشخیص و تجویز پزشک انجام شود.
در روز جهانی هپاتیت چه میتوان کرد؟
آزمایش بدهید
در این روز آزمایش بدهید زیرا ممکن است از ابتلای خود بیاطلاع باشید. این یک آزمایش خون ساده است که میتوانید در مطب پزشک یا مرکز بهداشت محله خود انجام دهید. پس از آزمایش، دوستان و خانواده خود را تشویق کنید که همین کار را انجام دهند.
به یک رویداد بپیوندید
سازمانهای بهداشتی با رویدادهایی در روز جهانی هپاتیت، آگاهی را دربارۀ این ویروس افزایش میدهند. در کنسرتها، گردهماییها و… شرکت کنید. وب سایت روز جهانی هپاتیت را جستوجو کنید تا رویدادی در نزدیکی خود پیدا کنید.
میزبان یک رویداد باشید
اگر نمیتوانید رویدادی را در نزدیکی خود پیدا کنید، مشکلی نیست! ابتکار عمل برای میزبانی یک برنامۀ دویدن یا پیادهروی و جمعآوری کمک مالی را به دست بگیرید. چنین رویدادی مکان مناسبی برای اطلاعرسانی است و میتواند بسیار کارآمد باشد.
چرا روز جهانی هپاتیت مهم است؟
این یک اپیدمی جهانی است
هپاتیت یکی از آن بیماریهایی نیست که فقط بر جمعیتهای خاص یا مناطق خاصی در جهان تأثیر بگذارد. در هر جایی ممکن است به هپاتیت مبتلا شوید. تخمین زده میشود که حدود 400 میلیون نفر در سراسر جهان به هپاتیت مبتلا هستند.
شما میتوانید از طریق تماس خونی یا آمیزش جنسی به هپاتیت مبتلا شوید. مادر میتواند آن را به فرزندش منتقل کند. به همین دلیل است که هپاتیت میتواند افرادی را تحت تأثیر قراردهد که اطلاعات کمی در مورد تأثیر رابطۀ جنسی ناایمن یا سوء مصرف مواد دارند. هپاتیت در صورت درمان نشدن میتواند منجر به بیماریهای خطرناک و گاهی کشندۀ کبد شود.
گامهای بزرگی برداشتهایم
این خبر خوب است: در طول 100 سال گذشته، پیشرفت بسیاری در پیشگیری و درمان هپاتیت حاصل شده است. واکسنهایی برای هپاتیت A و B وجود دارد. مردم کشورهای در حال توسعه در سنین پایین، به طور خودکار این واکسنها را دریافت میکنند. هپاتیت C بهراحتی قابل درمان است و هپاتیت D و E نادر هستند.
راه درازی در پیش است
تقریبا 90 درصد از افرادی که به هپاتیت مبتلا شدهاند، متوجه نمیشوند که آلوده شدهاند. اتحاد جهانی هپاتیت یک هدف چالش برانگیز برای حذف هپاتیت به عنوان یک تهدید برای سلامت عمومی تا سال 2030 تعیین کرده است. با کمک همۀ مردم، این یک هدف دستیافتنی است.
***
در روز جهانی هپاتیت مؤسسۀ خیریۀ نیکان ماموت به عنوان حامی خانوادهها برای همۀ بزرگسالان و کودکان آرزوی سلامتی دارد و امیدوار است همۀ افراد پیش از آنکه در چرخۀ دردناک بیماری و درمان قرار گیرند، راههای پیشگیری از این بیماری را بیاموزند و هرچه بیشتر از هپاتیت دور باشند.
شما هم نظرات خود را از کادر پایین همین مقاله با ما در میان بگذارید و به ما بگویید که پیشگیری از بیماریهای همهگیر و واکسیناسیون چه اندازه برای شما اهمیت دارد.
نظرات
نظر شما در مورد این مطلب چیست؟