روز جهانی اقیانوس ها
8 ژوئن هر سال روز جهانی اقیانوس ها نام گرفته است. وضعیت اقیانوس ها و خطراتی که آنها را تهدید میکند یک مسئلۀ زیستمحیطی حیاتی است. اگر بشر به غذاها، داروها و بسیاری چیزهای دیگر دسترسی دارد به خاطر آبی عمیق اقیانوسهاست زیرا آنها به کنترل آب و هوا کمک میکنند.
با اینکه جنگلهای استوایی عنوان مهم «ریههای زمین» را یدک میکشند اما نقش اقیانوسها در تأمین اکسیژنی که ما تنفس میکنیم فراموششدنی نیست. همیشه احساس میکردیم که امواج به ما روح میبخشند؛ اما اگر برای حفظ اقیانوسها کاری نکنیم، چیزهای بسیاری را از دست خواهیم داد.
حیات زمین به این منابع بزرگ آب وابسته است، زندگی جانداران ساکن اقیانوسها و تعادل آبوهوای خشکیها با از دست رفتن اقیانوسها به هم خواهد ریخت. این وظیفۀ همۀ ماست که تا آنجا که میتوانیم از محیط زیست، بهویژه اقیانوسها مراقبت کنیم زیرا زندگیمان به آن بستگی دارد.
تاریخچۀ روز جهانی اقیانوس ها
روز جهانی اقیانوس ها برای نخستین بار در سال 1992 و به پیشنهاد هئیت کانادایی شرکتکننده در «اجلاس زمین» ریو دو ژانیرو برزیل شکل گرفت. در سال 1998، کمیسیون بین دولتی اقیانوسشناسی یونسکو از برگزاری مراسم بینالمللی رسمی در این زمینه حمایت کرد و در سال 2002، دو سازمان حفاظت از محیط زیست به نامهای «شبکه جهانی اقیانوس» و «پروژۀ اقیانوس» این روز را با استفاده از شبکۀ باغ وحشها، آکواریومها و گروههای زیست محیطی خود در سراسر جهان جشن گرفتند. در نهایت، مجمع عمومی سازمان ملل انتخاب روزی برای اقیانوس ها را در سال 2008 رسماً تأیید کرد و روز هشتم ژوئن 2009را برای آن برگزید.
در نخستین مراسم روز جهانی اقیانوس ها، بان کی مون، دبیر کل وقت سازمان ملل، طی پیامی به این موضوع اشاره کرد که برگزاری مراسم روز جهانی اقیانوس ها به انسانها اجازه میدهد تا بیش از گذشته به ارتباط میان بشر و اقیانوسها توجه کنند.
خرید پک کارت پستال نیکان، هدیهای زیبا و بهیادماندنی در جهت کمک به بهبود زندگی خانوادههای نیازمند
آلودگی اقیانوسها
آلودگیهای زیستمحیطی در هر جایی از کرۀ زمین مشاهده میشود. فرقی نمیکند دشت باشد یا کوه بشر ید طولایی در آلودهکردن منابع طبیعی دارد. اقیانوسها هم در این میان از آلودگی بینصیب نماندهاند، نه تنها آلودگی رودخانهها وارد اقیانوسها میشود بلکه بسیاری از زبالههای انسانی، صنعتی و سر از اقیانوسها در میآورند و این موضوع حیان همۀ ساکنان زمین از جمله انسانها را در معرض خطر قرار داده است.
وضعیت گردش آلودگی در رودهای و دریاهای منتهی به اقیانوس اروپا نمونۀ جالبی است. رودهایی که در شمال اروپا از شهرهای بزرگ صنعتی عبور میکنند، روزانه مقدار زیادی مواد زاید شیمیایی، کشاورزی و شهری را به دریای شمال میریزند. در نهایت گردش آب باعث میشود این مواد در نزدیکی ساحل بهویژه ساحل کشور هلند جمع شوند.
با این که ملموسترین نتایج آلودگی را میتوان در سواحل دید اما مرکزیترین نقاط اقیانوس هم از این خطر در امان نمیمانند. با وجود قانون ممنوعیت بینالمللی ریختن زباله در اقیانوس تخمین زدهاند که کشتیها روزانه بیش از ۵۰۰ هزار تکه ظرف و کیسههای پلاستیکی در اقیانوس میریزند..
چگونه روز جهانی اقیانوس ها را گرامی بداریم؟
عهد ببندید
روز جهانی اقیانوس ها هم مانند هر مناسبت دیگری میتواند برنامههای خاص خودش را داشته باشد. اگر نمیدانید برای روز جهانی اقیانوس ها چه کاری انجام دهید؟ در ادامه میتوانید چند ایده برای جشنگرفتن روز جهانی اقیانوس ها را بخوانید.
ساحل را تمیز کنید
یکی از بهترین کارها برای جشن گرفتن اقیانوسهای زیبا، کمک به حفظ پاکی و پاکیزگی آنهاست. اگر در نزدیکی یک اقیانوس زندگی میکنید، میتوانید به برنامههای نظافت ساحل بپیوندید و در جمعآوری زبالههای رهاشده در ساحل مشارکت کنید.
آبی بپوشید
شاید باورکردنی نباشد، اما رنگی که باید در روز جهانی اقیانوس ها بپوشید آبی است. پیدا کردن لباس مناسب نباید سخت باشد. با این حال، به جز پوشیدن لباسی به رنگ اقیانوس دربارۀ اهمیت نجات آن هم بیاموزید تا وقتی در روز جهانی اقیانوس ها آبی پوشیدید بتوانید دربارۀ این کار به خوبی صحبت کنید.
حیوانات اقیانوسی را نجات دهید
اگر در خط ساحلی قدم بزنید ممکن است شما هم حیوان دریایی کوچک یا بزرگی را بیابید که میان شنها گیرافتاده و نیاز به کم دارد. گروههای حفاظت از حیات وحش که در شهرهای ساحلی فعال هستند، برای نجات حیوانات دریایی و برگرداندن آنها به آ؛وش آبها برنامههای منظمی دارند، آنها بپیوندید و جان ارزشمندی را نجات دهید.
چرا روز جهانی اقیانوس ها مهم است؟
چشمانداز
برای بسیاری از مردم، وقت گذراندن در ساحل و بودن زیر نور خورشید جذاب است. غواصی هم همینطور است و احساس خوبی دارد، با این حال گاهی اوقات افراد به معنای واقعی آبی که آنها را احاطه کرده است فکر نمیکنند.
حساسبودن دربارۀ محیط زیست و تفکرکردن دربارۀ آن برای زیستِ کرۀ زمین ضروری است و انسانها باید مطمئن شوند که نسلهای آینده هم فرصت خواهند یافت تاز از اقیانوسها، ساحل زیبایشان و امواج خروشان آنها لذت ببرند.
میلیونها موجود دریایی در آبهای عمیق اقیانوسها زندگی میکنند که حیات آنها ارزشمند است، نگهداری امروز انسان از اقیانوسها این فرصت را به نسلهای آینده میدهد که فرصت یابند با این موجودات آشنا شوند.
انگیزه
بسیاری از زبالهها تجزیهپذیر نیستند و این اقیانوسهایند که تمیز کردن آشفتگیهای ما را برعهده گرفتهاند. ریختن مواد بازیافتی در سطل زبالۀ نخستین قدمی است که میتوان برای نجات اقیانوسها برداشت. حتی اگر در نزدیکی ساحل زندگی نمیکنید، به دوستان و خانواده خود اطلاع دهید که چگونه بازیافت لبخند بزرگی بر لبان اقیانوس میآورد.
نیکان و حفاظت از دلفینهای خلیج فارس
خیریهها کمک به کودکان، بیماران، زنان سرپرست خانوار و بسیاری افراد دیگر را وظیفۀ خود میدانند با این حال آنها حفاظت از محیط زیست را نیز بخش مهمی از برنامههای خود میدانند. مؤسسۀ خیریۀ نیکان ماموت برای حمایت و حفاظت از اقیانوسها و موجودات زندۀ آن طرح حفاظت از دلفین گوژپشت خلیج فارس که یکی از گونههای جانوری ارزشمند این منطقه است را با همکاری انجمن محیط زیستی طرح سرزمین اجرا کرده است. در شبکههای اجتماعی مؤسسه از جمله اینستاگرام میتوانید دربارۀ این موضوع بیشتر بخوانید.
پس از ساخت بزرگترین پاستیل جهان در ایران به شکل یک دلفین و ثبت آن در کتاب رکوردهای گینس، مؤسسۀ خیریۀ نیکان ماموت، ۱۳ هزار و ۴۷۲ بسته پاستیل کلکسیونی به دست آمده از این پاستیل را به فروش رساند تا درآمد حاصل از آن برای حفاظت از دلفین گوژپشت خلیج فارس و آموزش کودکان و مردم بومی سواحل خلیج فارس در مورد زندگی آنها در اختیار انجمن طرح سرزمین قرار گیرد.
با انعقاد قرداد سهجانبه میان خیریۀ نیکان ماموت، انجمن طرح سرزمین و شرکت سازندۀ این پاستیل عظیم طرحی اجرا شد که هدف آن حفاظت از دلفینها به وسیلۀ آموزش کودکان بومی حاشیۀ خلیج فارس بود.
برای اجرای این طرح انجمن طرح سرزمین ابتدا برنامۀ پایش زیستگاه این گونه از دلفین را انجام داد. حاصل این پایش انتشار کتابی دربارۀ دلفین گوژپشت خلیج فارس و حفاظت از آن بود. کتاب «دلفین گوژپشت» برای آموزش کودکان بومی ساکن ساحل خلیج فارس استفاده شد تا این کودکان با زندگی و اهمیت این گونه آشنا شوند و روشهای حفاظت از آن را بیاموزند. همچنین در این پروژه و با درآمد حاصل از فروش پاستیلها، انیمیشنی نیز از سوی انجمن طرح سرزمین ساخته شد که برای آموزش کودکان و بزرگسالان دربارۀ دلفین گوژپشت و حفاظت و نجات آن استفاده شده است.
اجرای چنین طرحهایی میتواند به حفظ گونههای گیاهی و جانوری ارزشمند ایران زمین بینجامد. امید که همۀ نهادها و مؤسسات توانمند به یاری هم در مسیر حفاظت از محیط زیست ایران گام بردارند.
به نظر شما حفاظت از اقیانوسها چه اندازه میتواند مهم باشد و برای آنکه این اتفاق در سواحل جنوب ایران که به اقیانوس راه دارند بیوفتد چه کارهایی میتوان انجام داد؟ نظرات خود را از باکس پایین مطلب با ما در میان بگذارید.
نظرات
نظر شما در مورد این مطلب چیست؟