اقدام ارزشمند مؤسسه خیریه نیکان ماموت برای حفظ یوز آسیایی

اهدای کانکس سردخانه‌ به پارک ملی توران

برای حفظ یکی از باارزش‌ترین گونه‌های در خطر انقراض ایران، مؤسسه خیریه نیکان ماموت با اهدای یک دستگاه کانکس سردخانه‌ای به سایت سرمحیط‌بانی دلبر در مجموعه حفاظتی توران، گامی مؤثر در جهت ارتقای کیفیت تغذیه یوزهای آسیایی در اسارت برداشت.

ذخیره‌گاه زیست‌کره توران، به‌عنوان دومین ذخیره‌گاه زیست‌کره‌ جهانی، به دلیل برخورداری از تنوع زیستی بالا، جایگاهی ویژه در سطح بین‌المللی دارد. در این منطقه، گونه منحصربه‌فرد و بومی یوزپلنگ آسیایی که به‌شدت در خطر انقراض قرار دارد، در قالب برنامه‌های مختلف حفاظتی از جمله تکثیر در اسارت، ایمن‌سازی کریدورها، ایجاد مراکز تحقیقاتی و برنامه‌ریزی برای ایجاد سایت فراجمعیت، تحت مراقبت و حمایت قرار گرفته است.

با توجه به اینکه تغذیه یوزهای در اسارت به‌صورت دستی انجام می‌شود، تأمین زیرساختی برای نگهداری استاندارد و سرمایش مناسب گوشت از اهمیت بالایی برخوردار بود. مؤسسه خیریه نیکان ماموت با ساخت، تجهیز و نصب یک کانکس در محل سرمحیط‌بانی دلبر، امکان نگهداری مقدار قابل توجهی گوشت در دمای مناسب را فراهم کرده است. این اقدام موجب حفظ کیفیت مواد غذایی، بهبود سلامت یوزها و ارتقای کیفیت زندگی آن‌ها خواهد شد.

دکتر سعید یوسف‌پور، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان، با ابراز قدردانی از این اقدام ارزشمند، از تمامی دغدغه‌مندان و دوستداران محیط‌زیست، به‌ویژه کسانی که دل در گرو حفظ یوز آسیایی دارند، دعوت کرد تا از ظرفیت‌های مادی و معنوی خود برای حمایت از این ذخیره ژنتیکی ارزشمند که متعلق به تمام بشریت است، بهره گیرند.وی همچنین تأکید کرد: «معیشت پایدار جوامع محلی باید به صورت ویژه در دستور کار قرار گیرد تا منافع ساکنان این منطقه تعارض کمتری با زیستگاه یوزپلنگ داشته باشد و مردم با دغدغه حفظ این گونه همسویی بیشتری داشته باشند».

در حال حاضر، یک یوزپلنگ نر و پنج یوزپلنگ ماده با نام‌های فیروز، ایران، دلبر، توران، آذر و ابریشم در این مرکز برای تکثیر، نگهداری و حفاظت تحت مراقبت هستند. افزون بر این، کمتر از ۳۰ یوز آسیایی دیگر نیز در زیستگاه طبیعی خود در این منطقه به‌صورت آزاد زندگی می‌کنند که ۱۸ فرد از آن‌ها در محدوده پارک ملی توران به‌طور رسمی شناسایی شده‌اند.

در آینده، با افزایش جمعیت یوزها، نیاز به تغذیه باکیفیت بیش‌ازپیش احساس خواهد شد. این سردخانه ظرفیت لازم برای ذخیره‌سازی گوشت مورد نیاز را در بلندمدت فراهم کرده و نقش کلیدی در پایداری و بهبود رژیم غذایی یوزها ایفا می‌کند.

از دیگر نیازهای حیاتی برای حفاظت مؤثر از یوز آسیایی می‌توان به پایش و مانیتورینگ مداوم زیستگاه‌ها، نصب دوربین‌های تله‌ای و قلاده‌های ماهواره‌ای اشاره کرد؛ اقداماتی که همگی مستلزم منابع مالی و انسانی قابل توجه هستند.
همچنین، ایمن‌سازی جاده عباس‌آباد – میامی از طریق فنس‌کشی و ایجاد روشنایی شبانه، از برنامه‌های در دست اجراست. فرهنگ‌سازی میان رانندگان به‌ویژه رانندگان کامیون برای رعایت سرعت مطمئنه نیز نقش مؤثری در کاهش تلفات یوزها دارد.

همان‌گونه که کشور چین موفق شد با همبستگی ملی، پاندای بزرگ را از خطر انقراض نجات دهد، حفاظت از یوز آسیایی نیز نیازمند یک اراده ملی است. این گونه ارزشمند در سال‌های اخیر به نماد حیات‌وحش ایران تبدیل شده و حفاظت از آن، وظیفه‌ای فراتر از مرزهای اداری و فردی است.
خیریه نیکان ماموت امیدوار است این گام، مقدمه‌ای برای اقدامات گسترده‌تر و مشارکت فعال‌تر دیگر نهادها و علاقه‌مندان محیط‌زیست در مسیر صیانت از آخرین بازماندگان یوز آسیایی در سرزمین‌مان باشد.