استفاده از کالای دست‌ دوم

وقتی یک لباس، صندلی یا گوشی موبایل را دور انداخته می‌شود چه سرنوشتی در انتظارش است؟ دانستن اینکه چنین کالایی با دورانداختن از جهان محو نخواهد شد، دشوار نیست. بهتر آن است که همۀ مردم بپذیرند دورریختن هر چیزی آن را تبدیل به زباله می‌کند.

هر روز در سراسر جهان میلیون‌ها شیء دور انداخته می‌شوند، اشیایی که میل بی‌پایان بشر به خرید، آنها را به خانه‌ای بُرده است اما پس از مدت کوتاهی با وجود قابل‌استفاده‌بودن، سر از سطل زباله‌ درآورده‌اند.

شاید بسیاری افراد، مزایای استفاده از کالای دست‌ دوم را ندانند اما در جهانی که کوه‌های زباله سر‌به‌فلک می‌کشند و بسیاری از مردم لباسی برای پوشیدن و وسیله‌ای برای زندگی ندارند، استفاده از دست دوم‌ها می‌تواند بسیار مفید باشد.

نگاهی به مزایای استفاده از کالای دست‌ دوم برای آگاهی هرچه بیشتر بد نیست، دانستن اینکه با خرید یک تلویزیون دست‌ دوم یا اهدای تلویزیون قدیمی‌مان به یک خانوادۀ نیازمند چه اندازه انرژی در زمین حفظ می‌شود، می‌تواند مسیر تازه‌ای برای زندگی پیش روی افراد قرار دهد.

کاهش زباله با استفاده از کالای دست‌ دوم

موضوع دورریختن وسایل، لباس‌ها و حتی کتاب‌ها یک مسئلۀ محیط زیستی است. این موضوع بسیار مهم است زیرا زمین دیگر جایی برای زبالۀ بیشتر ندارد و استفادۀ دوباره از وسایلی که نو نیستند، راهی مهم برای کاستن از زباله‌هاست. براساس آمار سازمان بهداشت جهانی، هر روز در جهان 2میلیارد تن زباله تولید می‌شود که بخش قابل توجهی از آن کالاهای قابل استفاده است.

برای مثال فقط در صنعت نساجی، سالانه حدود ۲.۱ میلیارد تُن لباس فروخته‌نشده یا معیوب دور ریخته می‌شود. از آنجا که بسیاری از این لباس‌ها الیاف پلاستیکی دارند، قرن‌ها طول می‌کشد تا تجزیه شوند. این صنعت سالانه چیزی حدود ۸۰ تریلیون تن آب مصرف می‌کند که آسیبی دیگر بر پیکرۀ محیط زیست است.

زباله‌های قابل استفاده فقط لباس نیستند، انواع لوازم خانه و مبلمان، وسایل برق و الکترونیکی، کتاب و ظروف را می‌شود در محل دپوی زباله‌ها پیدا کرد، وسایلی که یا کاملاً سالم هستند یا با تعمیر کوچکی دوباره قابل استفاده می‌شوند.

دورنریختن و استفادۀ مجدد از این وسایل می‌تواند حجم زباله‌ها را به شدت کاهش دهد. به علاوه افرادی می‌توانند با بودجه‌ای کمتر یا حتی رایگان از آن وسایل استفاده کنند و زندگی‌شان آسان‌تر شود.

استفاده از کالای دست دوم و کاهش آلودگی محیطی

دلایل بسیاری وجود دارد که می‌تواند مردم را مجاب کند به استفاده از وسایل دست‌ دوم رو آورند. همه می‌‎دانند که زباله‌ها به دلیل تولید آلودگی برای محیط زیست زیان‌بار هستند.

با این حال برای درک بهتر موضوع، خوب است یادآوری شود که تولید اجناس نو هم ضرری کمتر از زباله‌ها برای طبیعت ندارد و چه بسا مخرب‌تر باشد. ساخته‌شدن هر وسیلۀ نو، چهار مرحله دارد که تمام آنها مولد آلودگی‌ و مخرب هستند. این چهار مرحله تهیۀ مواد اولیه، تولید، بسته‌بندی و پخش محصول هستند.

ناگفته پیداست که تهیۀ مواد اولیه، از معدن، جنگل و یا صحرا، اثرات مخربی بر محیط زیست دارد. دیگر اینکه تولید هر کالای همواره به منابع قابل توجهی سوخت و آب نیازمند است.

دربارۀ صنعت بسته‌بندی هم وضعیت همین است، خود مواد بسته‌بندی برای تولید به منابع طبیعی، آب و برق نیازمندند و در نهایت پس از استفاده در کمترین زمان به زباله تبدیل می‌شوند. به این‌ها، پخش کالاهای نو و معضلات حمل‌ونقل و مصرف سوخت را هم اضافه کنید.

حال اگر کسی مثلاً یک مبلمان دست‌ دوم به جای نو بخرد یا مبلمان اضافی‌اش را به کسی که نیاز دارد ببخشد، این جنبه‌های مخرب از چرخۀ تولید زباله حذف کمک شایان توجهی به محیط زیست خواهد شد.

صرفه‌جویی در منابع طبیعی

البته این فقط صنعت نساجی نیست که در فرآیند تولید به منابع طبیعی آسیب می‌رساند، همۀ صنایع، تولیدی‌ها و کارخانه‌های به دلیل نیاز به مواد اولیه، آب و انرژی چنین تأثیری بر محیط زیست می‌گذارند. برای درک بهتر این آسیب، نگاهی به روند تولید بعضی لوازم و پوشاک راهگشاست.

یخچال: با تولید هر یخچال، ۳۲۰ کیلوگرم دی‌اکسیدکربن تولید و به آسمان آبی اضافه می‌شود. این یعنی برای تولید هر ۱۰ یخچال، حجم غول‌پیگری از دی‌اکسیدکربن در ابعاد یک ساختمان ۴ طبقه به هوا می‌رود.

لپ‌تاپ: برای تولید هر لپ‌تاپ به ۷۵۰۰ لیتر آب نیاز است. اگر بر اساس آمارها، میزان نوشیدن آب هر انسان را چهار لیتر در روز در نظر بگیریم، میزان آبی که برای تولید هر لپ‌تاپ مصرف می‌شود، برابر با مقدار آبی‌ است که یک انسان طی پنج سال می‌نوشد. تولید یک عدد شلوار جین هم به همین میزان آب نیاز دارد. یعنی شما با خرید یک لپ‌تاپ استفاده‌شده و یک شلوار جین دست‌ دوم می‌توانید به اندازۀ آبی که طی ده سال می‌نوشید، در جلوگیری از هدررفتن منابع آبی سهیم باشید.

لباس و کفش: از چرخۀ مصرف خارج‌شدن هر وسیله، آن را وارد فرآیند بازیافت و تجزیه می‌کند. هر چه میزان کالاهای دورریختنی بیشتر باشد، آلودگی‌های محیط زیستی و گازهای گلخانه‌ای ناشی از تجزیه بیشتر می‌شود و ریزترکیبات خطرناک زیادتری به آب و خاک راه پیدا می‌کند. تجزیه بعضی لباس‌ها گاه تا ۲۰۰ سال به طول می‌انجامد.

لوازم چوبی: تولید وسایلی نظیر میز و تخت و مبل و صندلی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای جنگل‌ها به شمار می‌آید. برای تولید یک دست مبل و صندلی حداقل به یک درخت چهار متری با قطر بیست سانتی‌متر نیاز است و این چیزی کمتر از فاجعه نیست.

استفاده از کالای دست‌ دوم برای کار خیر

می‌گویند سطل زبالۀ یکی گنجینۀ یکی دیگر است. این مَثل حقیقت دارد، آن چیزی که کسی به آن نیاز ندارد می‌تواند گره از کار فرد دیگری باز کند. این یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از کالای دست‌ دوم است که باید به آن توجه داشت.

افراد بسیاری هستند که لباس‌ها، کتاب‌ها و وسایلی که به آن نیازی ندارند را به افراد نیازمند می‌بخشند. آنها یا وسایلشان را مستقیم به فردی نیازمند می‌دهند یا آن را در اختیار یک خیریه می‌گذارند تا به دست افراد نیازمند برسد. این افراد فقط خانواده‌ها نیستند، وسایل دست‌ دوم در هر جایی از خانۀ سالمندان گرفته تا مهدکودک و بیمارستان قابل استفاده هستند و به همین دلیل حتما در جایی می‌توان برای آنها مورد استفاده یافت.

مؤسسۀ خیریۀ نیکان ماموت در کنار همۀ فعالیت‌های خود پذیرای لوازم، کتاب و لباس‌های خیران است زیرا از تأثیر استفاده از کالای دست‌ دوم آگاه است و به ترویج آن برای مقاصد خیر اهمیت می‌دهد. در اینستاگرام نیکان می‌توانید دربارۀ این موضوع بیشتر بخوانید.

از آنجا نیکان به حفظ محیط زیست هم اهمیت زیادی می‌دهد تلاش می‌کند تا با کمک به استفادۀ دوباره از وسایل سالم اما دست‌ دوم، هم از حجم انبوه زباله‌ها کاسته شود و هم گره از کار افراد نیازمند باز شود. افراد بسیاری هر روز آنچه نیاز ندارند را به مددجویان نیکان هدیه می‌کنند، بسیاری از آنها واقعاً قابل استفاده و گاه نو هستند، بعضی هم قابل بازیافت هستند و به نفع مددجویان فروخته می‌شوند.

افراد بسیاری هستند که مثلاً کتاب‌هایشان را برای دانش‌آموزان و دانشجویان مناطق محروم هدیه می‌کنند، بعضی لباس عروسی و نامزدی‌شان را می‌بخشند تا کسی دیگر بتواند آن را برای مراسم خود بپوشد. ظرف‌ها، لباس‌ها و اسباب منزل و حتی لوازم ورزشی هم در میان آنچه خیران نیکان هدیه می‌کنند وجود دارد.